منابع محلی علت این درگیری را تلاش نیروهای امنیتی برای بازداشت خورشید هرکی به اتهام اختلافات ملکی عنوان می‌کنند، زمینی که بارها موضوع منازعه بین خاندان بارزانی و ایل هرکی بوده است.
در این درگیری‌ها، نیروهای وابسته به طایفه هرکی توانسته‌اند چندین خودروی نظامی متعلق به پیشمرگه‌ها را به تصرف خود درآورده و سپس منهدم کنند. تصاویر منتشر شده در شبکه‌های اجتماعی، ستون‌هایی از دود و صدای تیراندازی را در مناطق مختلف خبات نشان می‌دهد.
خورشید هرکی، یکی از چهره‌های شناخته‌شده و پیشین حزب دموکرات کردستان عراق که به تازگی از صفوف این حزب جدا شده، با انتشار بیانیه‌ای از آغاز یک «قیام ملی» علیه «دولت قبیله‌ای بارزانی» خبر داده و اعلام کرده است: «تا آخرین قطره خون در برابر ظلم و استبداد خاندان بارزانی خواهیم ایستاد.»
همچنین جوهر آقا هرکی، رهبر طایفه هرکی نیز از مردم خواسته است با پیوستن به این قیام، برای پایان دادن به «سلطه انحصاری و غیرقانونی» خاندان بارزانی بر اقلیم، به خیابان‌ها بیایند.
در حال حاضر، بخش‌هایی از شهرستان خبات در کنترل نیروهای مخالف بارزانی قرار گرفته و گزارش‌ها حاکی از استقرار گسترده نیروهای پیشمرگه برای بازپس‌گیری مناطق از دست رفته است. فضای امنیتی در شهر اربیل به شدت ملتهب است و احتمال گسترش درگیری‌ها به دیگر مناطق نیز وجود دارد.
در همین حال، منابع امنیتی از حرکت گسترده تانک‌ها و خودروهای زرهی ارتش عراق به سمت مرزهای اقلیم خبر داده‌اند. گفته می‌شود یگان‌هایی از ارتش عراق به حالت آماده‌باش درآمده و به سوی مناطق درگیری در شهرستان خبات گسیل شده‌اند. هنوز مشخص نیست هدف نهایی این تحرکات نظامی، مداخله برای پایان دادن به درگیری‌ها یا جلوگیری از گسترش ناآرامی‌ها به دیگر مناطق اقلیم است، اما حضور نظامی دولت مرکزی در نزدیکی اربیل نشان‌دهنده حساسیت و وخامت وضعیت جاری است.
اتهام نقش آفرینی ایران در بحران اقلیم
در پی ادامه بحران امنیتی در اقلیم عراق و گسترش درگیری‌ها فضای سیاسی و نظامی عراق دستخوش تحولات گسترده‌ای شده است.
یک مقام بلندپایه در دولت مرکزی عراق در اظهاراتی جنجالی، جمهوری اسلامی ایران را عامل پشت‌پرده این تحولات معرفی کرده و مدعی شده است که تهران در تلاش برای بی‌ثبات‌سازی شمال عراق است. برخی رسانه‌های عراقی نیز با انتشار گزارش‌هایی، ایران را به «نقش‌آفرینی مخرب» در ویرانی ساختار سیاسی و امنیتی عراق متهم کرده‌اند.
در همین حال، گزارش‌هایی از اعزام نیروهای وابسته به جمهوری اسلامی ایران به نزدیکی میادین گازی در اقلیم منتشر شده است، موضوعی که بر نگرانی‌ها نسبت به امنیت زیرساخت‌های حیاتی عراق افزوده است.
همچنین منابع محلی خبر می‌دهند تعدادی از نظامیان ارتش عراق به‌صورت غیرقانونی پادگان‌ها را ترک کرده‌اند، امری که به‌عنوان «زلزله‌ای در ساختار ارتش» توصیف می‌شود.
در ادامه درگیری‌های گسترده در اقلیم کردستان عراق، منابع محلی از پیشروی سریع قبایل مسلح کرد به سمت مراکز دولتی در شهر اربیل خبر می‌دهند. به گفته شاهدان عینی، وضعیت امنیتی در پایتخت اقلیم به شدت بحرانی شده و کنترل از دستان نیروهای پیشمرگه وابسته به حزب بارزانی خارج شده است.
در پی این ناآرامی‌ها، تاکنون ۹ تن از نیروهای امنیتی وابسته به حزب دموکرات کردستان (KDP) در جریان درگیری‌های مسلحانه در اربیل کشته شده‌اند. در همین حال، شهر استراتژیک دهوک نیز توسط مخالفان محاصره شده و جاده اصلی ارتباطی اربیل–دهوک به کنترل قبایل معترض درآمده است.
هم‌زمان، منابع محلی گزارش می‌دهند پهپادهای شناسایی ارتش ترکیه بر فراز مناطق مختلف اقلیم، برای رصد دقیق تحولات میدانی و جابه‌جایی نیروهای مسلح در منطقه در حال پرواز هستند.
منابع محلی هشدار می‌دهند که در صورت عدم ورود فوری دولت مرکزی عراق یا میانجی‌گری بین‌المللی، بحران امنیتی اقلیم ممکن است به یک جنگ داخلی تمام‌عیار تبدیل شود.
در پی ادامه بحران امنیتی در اقلیم کردستان عراق و گسترش درگیری‌ها فضای سیاسی و نظامی عراق دستخوش تحولات گسترده ای شده است.
یک مقام بلندپایه در دولت مرکزی عراق در اظهاراتی جنجالی، جمهوری اسلامی ایران را عامل پشت‌پرده این تحولات معرفی کرده و مدعی شده است که تهران در تلاش برای بی‌ثبات‌سازی شمال عراق است. برخی رسانه‌های عراقی نیز با انتشار گزارش‌هایی، ایران را به «نقش‌آفرینی مخرب» در ویرانی ساختار سیاسی و امنیتی عراق متهم کرده‌اند.
در همین حال، گزارش‌هایی از اعزام نیروهای وابسته به جمهوری اسلامی ایران به نزدیکی میادین گازی در اقلیم کردستان منتشر شده است، موضوعی که بر نگرانی‌ها نسبت به امنیت زیرساخت‌های حیاتی عراق افزوده است.
همچنین منابع محلی خبر می دهند تعدادی از نظامیان ارتش عراق به‌صورت غیرقانونی پادگان‌ها را ترک کرده‌اند، امری که به‌عنوان “زلزله‌ای در ساختار ارتش” توصیف می‌شود.
از سوی دیگر، پایگاه خبری «میدل‌ایست‌آی» گزارش داده است که ترکیه قصد دارد برای حمایت از دولت اقلیم و حزب بارزانی، یک نیروی ویژه نظامی به اقلیم کردستان اعزام کند.
درگیری‌های شدید میان نیروهای مسلح عشیره هرکی به رهبری خورشید هرکی و نیروهای پیشمرگه وابسته به حزب دموکرات کردستان به رهبری مسعود بارزانی، همچنان در منطقه خبات از استان اربیل ادامه دارد.
بنا به گزارش منابع محلی با تداوم درگیری ها و از دست رفتن کنترل عملی دولت محلی بر بخش‌هایی از اربیل، ده‌ها خانواده ساکن این شهر خانه‌های خود را ترک و در حال حرکت به استان نینوا هستند. تصاویر منتشرشده از مسیر اربیل به موصل، کاروان‌های خودروهای شخصی را نشان می‌دهد که در تلاش برای فرار از منطقه هستند.
همچنین خورشید هرکی، رهبر نیروهای شورشی، در بیانیه‌ای اعلام کرده است که حزب بارزانی خواستار آغاز مذاکرات شده، اما وی این درخواست را رد کرده است. او با تأکید بر ادامه مبارزه تا رسیدن به هدف نهایی گفت: «یا پیروزی یا مرگ؛ ما راه بازگشت نداریم.»
منابع محلی گزارش می دهند صدها نفر از اعضای مسلح قبیله‌ی هرکی از مناطق شرقی و شمالی اقلیم کردستان به سمت جنوب و منطقه خبات حرکت کرده‌اند تا به نیروهای تحت فرمان خورشید هرکی بپیوندند.
