آذربایجانجهان

شاهین مرادی: قدیمی ترین نقشه جغرافیایی آمریکا یک نقشه ترکی است

در سال ۱۹۲۹ میلادی محققانی که در توپقاپی سرای ترکیه مشغول کار بودند بخشی از یک نقشه جهان نمای ترکی متعلق به اوایل قرن دهم هجری را یافتند که «پیری رئیس» آدمیرال و امیرالبحرِ ترک امپراطوری عثمانی آن را ترسیم کرده بود و تاریخ ترسیم ۹۱۹ هجری.قمری( مطابق با ۱۵۱۳ میلادی) در آن ثبت شده بود.این نقشه که بر روی پوست آهو رسم شده است به «اولین نقشه آمریکا»معروف شد، چرا که تنها ۲۱ سال پس از رسیدن کریستف کلمب به قاره جدید آمریکا، ترسیم شده بود

«پیری رئیس» در قسمت برزیل این نقشه چنین نوشته است:« هیچ کس تا کنون چنین نقشه‌ای نداشته است. این فقیر نقشه را با دست خود رسم کرده و در رسم آن از بیست و یک نقشه منطقه‌ای و برخی از نقشه‌های جهان‌نما استفاده کرده است؛ از جمله نقشه مسلمان در مورد هند، چهار نقشه که اخیراً پرتغالی‌ها آن را رسم کرده اند و یک نقشه از مغرب زمین که کلمب آن را ترسیم کرده است و سواحل و جزایر سرزمین جدید در این نقشه از نقشه کلمب نقل شده است». به جز نوشته بالا تا کنون هیچ اثری از نقشه کلمب بدست نیامده است.

پیری رئیس در نوشته‌های خود آورده‌است که او این نقشه را از روی نقشه‌هایی که قدمت آنها به ۳۶۰ سال قبل از میلاد مسیح برمی‌گردد، کشیده‌است. کارشناسان بر این باورند که اکثر نقشه‌های عثمانی و اروپایی از روی این نقشه کپی برداشته‌اند و این رویه در خلال گذر تاریخ تکرار شده‌است. خطاهای نقشه پیری رئیس شاید به دلیل اشتباهات کپی برداران باشد. سایر خطاها را نیز می‌شود به تغییرات سطح زمین در طی سده‌های پی‌درپی نسبت داد. در پژوهش‌هایی که توسط یک مهندس نقشه‌کش به نام تونی مالری و نقشه‌کش دیگری به نام والترز (نقشه‌بردار و کارتوگرافر انجمن هیدروگرافیک نیروی دریایی آمریکا) صورت گرفت، نتایج عجیبی کشف شد، در این نقشه  بادقت دریای مدیترانه و بحرالمیت و تمام سواحل آمریکای شمالی، جنوبی و حتی کرانه‌های قطب جنوب کشیده شده‌است. نقشه نه تنها حدود قاره‌ها را تعیین کرده بلکه حتی توپوگرافیک‌های داخلی را نیز با دقت نشان می‌دهد.

پیری رئیس از سرزمین جدید با نام «انتیلیه»(آتلانتیس) نام میبرد و از کلمب با عبارت «کافری جنوایی به نام قولونب» یاد میکند. این نقشه احتمالا به سلطان سلیم عثمانی تقدیم شده است و همو نقشه را به دو نیم نموده است( نیمه شرقی این نقشه پیدا نشده است). دقت ترسیم سواحل و عوارض داخل خشکی ها در این نقشه چنان بالاست که محققان را شگفت زده نمود. برخی از محققان میگویند قسمت زیرین این نقشه در واقع همان «قاره قطب جنوب» میباشد آن هم سه قرن قبل از کشف رسمی این قاره. این شگفتی ها پیروان «اریش فون دنیکن» را هم به فکر مصادره این نقشه به نام «زیست فرازمینی» و «فضانوردی باستانی» انداخت!

گفتنی است جغرافیدانان عثمانی اولین گروه از جغرافیدانان مسلمانی بودند که توانستند خود را از قید و بند هیئت بطلمیوسی و نقشه کشی سبک عربی برهانند و تصاویر واقع بینانه‌ای از جهان ارائه دهند. آنها برای اولین بار تصویری نسبتاً روشن از اروپا و آمریکا و ساکنین آن به  دست دادند و سالهای سال در جهان اسلام، آمریکا با مفهوم «ینگه دنیا» (یئنگی دونیا- سرزمین جدید) آنان با جهان آشنا میشد. نقش دریانوردانی مانند پیری رئیس، علی رئیس، خیرالدین (معروف به بارباروس) و جغرافیدانی مانند کاتب چلبی(حاجی خلیفه) در این تحول شناختی مسلمانان از جهان پررنگ میباشد.

نوشته های مشابه

دیدگاهتان را بنویسید

دکمه بازگشت به بالا