در 10 فوریه 1828 عهدنامه صلح ترکمانچای که در روستای ترکمنچای نزدیک تبریز به امضا رسید، بین ایران قاجار و امپراتوری روسیه منعقد شد.
بر اساس این قرارداد، علاوه بر سرزمین هایی که در صلح گلستان به روسیه واگذار شد، ممالک محروسه قاجار پذیرفت که قسمت باقی مانده از خانات های ایروان، نخجوان و تالش نیز قلمرو امپراتوری روسیه باشد.
رود آراز مرز بین دو امپراتوری محسوب می شد. اراضی واگذار شده به روسیه شامل قلمرو جمهوری ارمنستان کنونی، قلمرو جمهوری خودمختار نخجوان، بخشی از منطقه جنوبی جمهوری آذربایجان و منطقه ایغدیر که قلمرو جمهوری ترکیه فعلی است. .
این قرارداد توسط ولیعهد قاجار عباس میرزا و نماینده فتعلی شاه، اللهیارخان آصاف الدوله، و توسط روسیه، ژنرال ایوان پاسکویچ امضا شد.
این معاهده نیز مانند عهدنامه گلستان پس از جنگی که با پیروزی قاطع روسیه به پایان رسید امضا شد و تمامی شروط توسط روسیه دیکته شده بود. حتی ژنرال پاسکویچ به نمایندگان ایران گفت که اگر با شرایط پیشنهادی روسیه موافقت نکنند، ارتش روسیه تهران را اشغال خواهد کرد.
روسیه با امضای قراردادهای گلستان و ترکمنچای به اشغال قفقاز جنوبی و بخشی از قفقاز شمالی پایان داد.
روند تقسیم اراضی آذربایجان در شمال و جنوب رود آراز بین روسیه و ایران با عهدنامه ترکمنچای که در ادامه عهدنامه گلستان منعقد شده در سال 1813 میلادی بود، رسماً تکمیل شد.
پس از این قرارداد بود که ارامنه در سطح وسیعی در سرزمین های آذربایجان شمالی اسکان داده شدند. در سالهای 1828-1829، 40-50 هزار ارمنی از ایران و 90 هزار نفر از ترکیه به آذربایجان منتقل شدند.
