این هشدار از جدی‌ترین موارد در این زمینه است که سال‌ها است از سوی مقام‌های رسمی مطرح می‌شود.
محمدرضا ظفرقندی، وزیر بهداشت، درمان و آموزش پزشکی، امروز شنبه اول آذرماه در یک نشست عمومی گفت: «نرخ باروری اکنون از ۲.۰۱ در سال ۱۳۹۵ به ۱.۶۶ رسیده و اگر به ۱.۱ برسد، در چاله و چاه جمعیتی گرفتار می‌شویم.»
او با این هشدار که «بیرون آمدن از چاه جمعیتی دشوار و حتی غیرممکن خواهد بود»، در عین حال تأکید کرد که برای خروج از این وضعیت «با اقدامات سطحی» نمی‌توان به نتیجه رسید و تحولات «باید در عرصهٔ فرهنگی و اقتصادی و اجتماعی» صورت بگیرد.
وزیر بهداشت ایران به عنوان نمونه به ژاپن و کره جنوبی اشاره کرد که از چاله جمعیتی به چاه جمعیتی افتاده‌اند و دهه‌ها است که با این مشکل دست‌وپنجه نرم می‌کنند و قادر به خروج از آن نیستند.
ایران زمانی با عنوان کشوری با «جوان‌ترین جمعیت جهان» شناخته می‌شد، اما در دهه‌های اخیر و پس از افزایش مشکلات اقتصادی، تغییر سبک زندگی شهروندان و افزایش فشارهای سیاسی اجتماعی حکومت، نرخ زادوولد در آن سیر نزولی یافته است.
از آن‌جا که اساس برنامه‌ریزی‌های جامعه بر اساس جمعیت است و در ایران نیز در مقطعی جامعه و همهٔ امکانات بر اساس این جمعیت زیاد شکل گرفته، کارشناسان معتقدند تقلیل فاحش جمعیت، شکاف یا چاله‌ای ایجاد می‌کند که از جمله به‌دلیل بلااستفاده‌ماندن آن امکانات، از نظر اقتصادی به شدت زیان‌بار است.
هشدار وزیر بهداشت در شرایطی مطرح می‌شود که کاظم فروتن، دبیر وقت ستاد ملی جمعیت، در سال ۱۴۰۱ گفته بود «حتی در برخی استان‌ها وارد سیاه‌چاله جمعیتی شده‌ایم».
علیرغم توصیه‌های مکرر علی خامنه‌ای و دیگر مقامات کشور مبنی بر ضرورت افزایش فرزندآوری در ایران، بر اساس اذعان خود مسئولین، تمایل به فرزندآوری در بین زوج‌های ایرانی به دلیل فشارهای اقتصادی و اجتماعی بسیار کم شده است. همچنین بر اساس آمار رسمی، تمایل به مهاجرت در میان طبقات مختلف و رده‌های سنی شهروندان کشور به‌شدت افزایش یافته است.
