پاشینیان:روسیه قاراباغ دا ،ارمنستانی مدافعه ئده بیلمدی اونا گوره ارمنستانین ،امنیت باخیمننان روسیه سووکنمه سی استراتژیک بیر سهو ئیدی

پاشینیان ین وردگی مصاحبه لر، آچیق و آیدین گوستریر ارمنستان اوز امنیت ین قورماقچون آمریکانی ،روسیه نین یرینه سالماقدا دیر ،بونو پاشینیان ایتالیایی قزئته سی لارپوبلیکایا مصاحبه سینده ده دئیب .او اچیق دئیر :” روسیه قاراباغ دا ،ارمنستانی مدافعه ئده بیلمدی اونا گوره ارمنستانین ،امنیت باخیمننان روسیه سووکنمه سی استراتژیک بیر سهو ئیدی ” ارمنی لر و پاشینیان یاخشی بیلیرلر که روسیه آرتیخ قافقازدا گوجون ایتریب و بو بولگه ترکیه و اذربایجان نین هژمونی سینه چوریلیر . بونا گوره آمریکا یگانه قوه دیر اونلاری بیر ملت اولاراق قورویب ساخلیار .اگر ۱۹۱۸ ئیلده کی اولای لارا دا باخساق بو آمریکا پرزدنتی ویلسون ئیدی ارمنستان نین بیر دولت اولاراق رسمیته چخارتماق ئیستیردی .آنجاق او زامان ترکیه و روسیه بو پلانی پوزدولار . اونا گوره پاشینیانین یگانه امیدی امریکا دیر . بونو ایران دا یاخشی بیلیر آمریکانین قافقازا گلمسی ،ارمنی لر طرفیندن لابد دیر سوال بودور  بونا کیم مانع اولاجاق ؟ بوردا ایکی واریانت وار : بیرینجسی ایران ،ترکیه و اذربایجان بیرلشیب قافقازدا سوز صاحیبی اولوب بونا انگل یاراتمالیدلار .ایکینجی سی : ایران آمریکا دان دانشیقا گیریب ،ارمنی ،آمریکا اوچ لوگو یاراتمالیدیر هانسی که بونو  زید آبادی سویلیر ..اگر ایکینجی واریانتی نظرده توتساق بو باش ورن دگیل .چونکو گره کیر ایران بوتون خارجی سیاستنی دئیشه .بو دئیشیک ،دومینانت شکیلده داخلده اولان قووه لری جابه جا ئدجک و ایران دا اولابیلسین یوموشاق انقلاب باش ورسین البته بونو خوشبین حالت ده سویلمک اولار بئیله حالدا حادثه لر هانسی مقصده استقامت گوتورجک معلوم دییل .ئیله  نظره گلیر حاکمیت بو واریانتا گده بیلمز ویا چتین گده .اما بیرینجی احتمال باش ورسه ،منه ئله گلیر حاکمیت راحات  اوز هژمونیاسینی ایچرده ساخلیا بیلر وتکجه مجبور اولاجاق ایرانشهری سیاستنی قفقازدا و ایچرده آذربایجان بولگه سینده کناره قویا . بو سیاست  ایرانین گلجگ مقدراتینا دا بیر تضمین دیر . ایران گج یا تز ایرانشهری سیاستنی مجبوردو یره قویا اما بوردا اختیار الینده اولاراق بونو مدیریت ئدیب و بعضی ئیسته نیلمین حرکت لریده کنترل ئده بیلر . عین حالدا قاقفازدا سوز صاحیبی اولا بیلر .ایران تاکتیکی سیاستنی آذربایجانا قیراغا قویوب استراتژیک بیر مناسبته گیرملی دیر .ارمنستانین داخلی گوجو و بولگه ده اولان جغرافی شرایطی اجازه ورمز بو اولکه داخلن اوزونون  ژئوپلیتیکی قووه سی یوخدور

اونون شرایطی غربه ،آمریکا و روسیه، رگیوندا  نفوذ اتمکچون ژئوپلیتیک سایلا بیلر و سایلیر ،آنجاق بو ارمنستانا اقتصادی انکشاف و رفاه ،گتیرمیر. ارمنستان یالنیز تورک دولت لرینه اقتصادی بیر کریدور اولاراق اونملی سایلیر .بو اونلارین یگانه اقتصادی شانسی دیر بیر اولکه و دولت قالماقینا .، بودا ارمنستانین سیاسی اراده سیندن آسلی دیر . .بونون یچون ارمنستان قونشولارینان صلح و دوستلوق مناسبت ده اولمالیدیر .غربین و روسیه نین نظامی نفوذو ارمنستانی، داها چوخ ثابیت سیزلیگه ، و پرابلملی بیر اولکه اولماقا سوق وریر .اذربایجانین ژئوپلیتیک موقعیتی بام باشقا دیر ،آذربایجان نفت ،گاز ، اقتصادی منبع اولاراق و عین زماندا غرب له شرقه بیر کوپرو کچید زوناسی سایلیر. اونون انرژی منبع سی و گوج پتانسیلی اوز ایچینده دیر ،اونو ئیستر ئستمز ژئوپلیتیک قووه یه میندیریر . ارمنستان عمومیتله غرب و روسیه  اوینادیقی رولو، ایرانا اوینیا  بیلمز و تاریخ بویو دا اوینامیب . غربین مقصدی و ایلئجه روسیانین نیتی ،ایرانی نظارت آلتیندا ساخلاماقدیر  ، ایرانین یگانه احتیاجی ارمنستانا، بو دولتین ترکیه و آذربایجانا دوشمنجیلیک پرینسپی دیر . آنجاق بو پیرینسیب دئیشمکده دیر .پاشینیان دولتی یاخشی بیلیر ترکیه و آذربایجان اقتصادی انکشافا دوغرو گدیرلر بو انکشاف اونلارا صلح و رفاه وعده ئدیر .آنجاق ارمنستان بو انکشاف دان گری قالیر بونا گوره ارمنستان اوز جمعیتنی خارجی اولکه لره کوچمکده گوررکن، ایتره جکدیر . اونلاریچون بو بیر فاجعه دیر .دیگر طرفدن بو دوشمنجیلیک ارمنی لر هچ بیر قازانج گتیرمیر.. ارمنی لر یاخشی بیلیر ترکیه و آذربایجانا اراضی ایدعالارین هچ بیر سونوجو یوخدور و یالنیز بو اولکه نی تجرید ده ساخلاماقدان باشقا هیچ بیر عایداتی یوخدور . بو اولکه مجبوردو اوز مناسبتی نی بو ایکی دولت نن دوستلوق و امکداشلیق چرچیوه سینده تنظیملیه. اساسا پاشینیان بونا گوره روسیه دن اوزاق دورماق ئیستیر .روسیه نین اقتصادیاتی ارمنستانی انکشافا طرف آپارا بیلمز  اوندان بو گوج و تاوان یوخدور .روسیه ،ارمنستانا ،یالنیز عسگری بازآ کیمی باخیر. بو او دمکدیر روسیه لار  ،ارمنستانی بیر سپر اولاراق ،غربین قافقازا نفوذ اتمه مسینه، الده ساخلیب لار  .طبیعی دیر که بئیله حالدا ارمنستان دولتی نرمال بیر دولت اولمور و اوردا سرمایه یاتیرمی عمده حالدا اولا بیلمز . بونلارا باخارکن ،پاشینیان عاقلی بیر سیاست گوتوروب،اگر پاشینیانین ترکیه و اذربایجان دان مناسبت لری نرمال لاشدیرسا ، و اقتصادی امکداشلیق و زنگه زور کوریدورو آچیلسا ، رگیوندا بویوک دئشیکلیک باش ورجک ، بونون  اذربایجان دا اقتصادی انکشاف دان باشقا سیاسی تاثیری ده اولاجاق ‌و دموکراسی نین انکشاف ئتمسینه ده تکان ورجک .
بهنام کیانی اجیرلی