İbtidai təhsilini Naxçıvanda molla məktəbində, orta təhsilini M.T. Sidqinin “Məktəbi-tərbiyə” adlı yeni üsullu məktəbində almışdır (1894-1898). 1899-1903-cü illərdə qəfil tutulduğu göz xəstəliyindən müalicə olunmaq üçün Təbriz şəhərinə getmiş, müalicə almaqla yanaşı, Talibiyyə mədrəsəsində təhsilini davam etdirmişdir.
1909-cu ildə İstanbul Universitetinin ədəbiyyat şöbəsini bitirmiş, Naxçıvanda, sonra isə Gəncə və Tiflisdə, 1915-ci ildən isə Bakıda müəllimlik etmişdir.
Hüseyn Cavid klassik Azərbaycan ədəbiyyatının ənənələrini inkişaf etdirən sənətkarlardandır. O, XX əsr Azərbaycan mütərəqqi romantizminin banilərindən biri olmuşdur.
