علیرضا رئیسی در نشست خبری هفته مبارزه با دخانیات با بیان اینکه ما در حوزه دخانیات گله‌مند هستیم؛ چرا که اراده قوی برای مبارزه با دخانیات وجود ندارد، گفت: مافیای قوی در حوزه دخانیات در کشور وجود دارد که جلوی هر برنامه‌ای را می‌گیرد. این درحالیست که همیشه آمار مرگ و میر ناشی از مواد دخانی را می‌دهیم، همه می‌دانیم سیگار بد است و هیچ کس هم به فرزندش توصیه نمی‌کند سیگار بکشد.
معاون بهداشت وزارت بهداشت به رقم نجومی تخصیص ارز به سیگار اشاره کرد و گفت: علی رغم تحریم‌های آمریکا، بحث تخصیص ارز به دارو و تجهیزات پزشکی داریم و شاید باورتان نشود که ارز دولتی به سیگار می‌دهند و ١۶ میلیون دلار ارز دولتی ۴٢٠٠ تومانی به کاغذ سیگار دادند؛ در حالی که ما برای ارز دولتی دارو باید چانه زنی کنیم.
وی افزود: متاسفانه به جای دارو و تجهیزات پزشکی ارز نیمایی به واردات توتون می‌دهند و ١٧٠ میلیون دلار برای واردات توتون ارز نیمایی تخصیص پیدا کرد و علی رغم تحریم، در سیگار تحریم نیستیم و برترین برندهای سیگار می‌توانند حتی جلوی وزارت بهداشت شعبه بزنند و مافیای قدرتمند در واردات توتون و کاغذ سیگار دست دارند.
روند افزایشی استعمال قلیان
رئیسی در ادامه آمارهایی از مصرف دخانیات ارائه داد و با ابراز تاسف از این آمار، افزود: حدود ۱۱ درصد مصرف کننده روزانه سیگار داریم که شامل ۲۰ درصد مردان و کمتر از یک درصد زنان است و ۱۳ درصد مصرف کننده کلی سیگار در کشور داریم. از سال ۸۸ تا سال ۹۸ مصرف روزانه قلیان در کشور ۴۰ درصد افزایش داشته است.
استان‌های رکورددار مصرف قلیان و سیگار
رئیسی ادامه داد: مصرف سیگار در استان‌های مرکزی، آذربایجان غربی، قزوین و البرز بیشترین میزان را دارد. همچنین بالاترین میزان مصرف قلیان در کشور به استان‌های بوشهر، هرمزگان، سیستان بلوچستان و فارس اختصاص دارد که از این بین آمار مصرف قلیان در استان‌های جنوبی در زنان از مردان بیشتر است.
وی با بیان اینکه بالاترین میزان مصرف سیگار در سنین ۴۵ تا ۵۴ است، گفت: همایشی بین نوجوانان ۱۳ تا ۱۵ ساله در رابطه با بررسی استعمال دخانیات در نوجوانان انجام دادیم. این طرح در سال ۹۴ انجام شد که در این طرح ۲۷۴۶ نفر در دوره اول و دوم دبیرستان در ۵۴ مدرسه مورد ارزیابی قرار گرفتند. آمار هایی که از این طرح به دست آمد نشان می‌داد که ۱۰ درصد نوجوانان در زمان اجرای طرح، مصرف کننده دخانیات بودند که ۱۲/۹ درصد پسران و ۷/۷ درصد دختران بودند. مصرف سیگار ۳/۴ درصد است که ۴/۸ درصد پسران و ۱/۲ درصد دختران به مصرف سیگار روی آوردند. مصرف قلیان ۱۱/۲ درصد است که نشان‌گر کاهش سن مصرف بوده و در پسران ۱۴/۳ درصد و در دختران ۸/۵ درصد است.
وی با بیان این که مباحث فرهنگسازی موفق عمل کرده، گفت: از میان این تعداد دانش‌آموز، ۷۶ درصد نسبت به زیان‌آور بودن دخانیات آگاهی داشتند و ۷۸ درصد موافق ممنوعیت مصرف دخانیات بوده‌اند. همچنین دریافتیم ۶۵ درصد این نوجوانان سیگار خود را از دکه، سوپرمارکت و … تهیه کرده‌اند.
نگرانی از کاهش سن مصرف دخانیات
وی با ابراز نگرانی نسبت به کاهش سن مصرف دخانیات افزود:مصرف سیگار از سال ۸۶ تا سال ۹۵ بین دختران دو برابر شده است. در زمینه جلوگیری از مصرف دخانیات صدا و سیما هم اندکی مقصر است؛ چراکه گاها در سریال‌ها نیز ترویج فرهنگ سیگار و دخانیات اتفاق می‌افتد.
رئیسی ادامه داد: نگرانی ما نسبت به اماکن عمومی سرو قلیان است. با تلاش فراوان موفق شدیم در حوزه تحت پوشش ۳۲ دانشگاه قهوه‌خانه‌هایی را که اقدام به سرو قلیان می‌کردند را جمع‌آوری کنیم، اما پس از طرح موضوع استفساریه در حال حاضر تنها ۱۱ قهوه‌خانه همچنان بدون قلیان به فعالیت خود ادامه می‌دهند.
وی با تاکید بر لزوم لحاظ مالیات برای مواد دخانی گفت: مشکلی که ما داریم با انجمن‌های حمایت از تولید دخانیات است که به بهانه قاچاق شدن دخانیات دست مارا بسته‌اند. اگر کالایی قاچاق می‌شود باید از قاچاق جلوگیری شود. از طرفی می‌گوییم باید سفره خانه‌های سنتی که اقدام به سرو قلیان می‌کنند، بسته شوند که بهانه ترویج زیر زمینی و غیر قانونی قلیان را می‌آورند. به این ترتیب از هر طرف می‌خواهیم برای جمع کردن این اوضاع نابسامان اقدام کنیم، تحت فشار هستیم.
رئیسی با گلایه از ۵۴ نماینده‌ای که استفساریه خروج قهوه‌خانه‌ها از شمول اماکن عمومی را امضا کردند، گفت: حمایت کنندگان از حقوق تولید کنندگان و وارد کنندگان مواد دخانی می‌گویند ما باید کار خود را انجام دهیم و شما هم پیام های بهداشتی به مردم بدهید. این درحالی است که بیشتر مردم با آگاهی نسبت به عوارض دخانیات به مصرف آن روی می‌آورند.
وی با تاکید بر این نکته که انکار واقعیت ها به حوزه سلامت آسیب جدی وارد می‌کند، گفت: در حال حاضر سالیانه مرگ‌و میر ناشی از ایدز و مصرف الکل آمار بالایی را به خود اختصاص می‌دهد اما ما در وزارت بهداشت تا اقدام به بیان مسائل آموزشی می‌کنیم به ترویج مسائل غیر اخلاقی محکوم می‌شویم.
وی در پایان با بیان این که در حال حاضر طبق برآوردهای وزارت بهداشت سالیانه حدود ۳۵ تا ۴۰ میلیارد نخ تولید سیگار در کشور داریم، گفت: اما کارخانه‌های تولیدی برای افزایش دادن میزان تولید خود این رقم را ۸۰ میلیارد نخ سیگار برآورد کرده‌اند تا بتوانند تولید خود را افزایش دهند.
