بحران محیط‌ زیستی؛ تنظیم شکایت علیه مسببان خشک شدن دریاچه ارومیه و مرگ پرندگان هورالعظیم

مرگ ۱۷۰ پرنده در هورالعظیم به دلیل بی‌مسوولیتی شرکت‌های نفتی

داوود میرشکار، مدیرکل حفاظت محیط زیست استان خوزستان، روز چهارشنبه ۲۵ مرداد از «تلف شدن ۱۷۰ پرنده در پی برخورد با سیم نازک ارت فوقانی دکل برق» منطقه حفاظت ‌شده تالاب هورالعظیم خبر داد و به ایسنا گفت این کابل‌های برق در مسیر میدان نفتی یاران شمالی به سمت شط علی قرار گرفته‌اند.

ده‌ها پرنده از گونه فلامینگو، پلیکان سفید، کاکایی صورتی، حواصیل‌های «ارغوانی، شب، خاکستری» و اگرت ساحلی در منطقه هورالعظیم برای تغذیه و استراحت از مسیر این دکل‌ها و کابل‌ها عبور می‌کنند و شرکت‌های نفتی موظف‌اند اقدامات لازم را برای کاهش مخاطرات و ایمن‌سازی تمام دکل‌ها انجام دهند.

به گفته میرشکار، برخورد پرندگان با کابل‌های برق باعث شده اعضای بدن آن‌ها از جمله بال و گردن جدا شود و برخی نیز به این کابل‌ها آویزان بمانند.

به همین دلیل هم اداره‌‌کل حفاظت محیط زیست استان خوزستان، شکایتی علیه یکی از شرکت‌های نفتی منطقه تنظیم کرده که پرونده‌اش در مراجع قضایی شهرستان دشت آزادگان در دست پیگیری است.

اعلام جرم علیه کسانی که موجب مرگ دریاچه ارومیه شدند

از سوی دیگر با وخیم شدن وضعیت دریاچه ارومیه و نگرانی‌ها درباره تبعات خشک شدن آن، علی علیزاده، رییس هیات مدیره کانون وکلای دادگستری آذربایجان‌ غربی، روز چهارشنبه ۲۵ مرداد خبر داد که این کانون می‌خواهد علیه مسببان این اتفاق اعلام جرم کند.

علیزاده تاکید کرد کانون وکلای دادگستری علیه «اقدامات سلبی و ایجابی منجر به خشک شدن دریاچه ارومیه و به هم خوردن تعادل اکولوژیکی که باعث تهدید و مرگ زیست بوم این پهنه طبیعی شده» اعلام جرم خواهد کرد.

به گفته او، اتهام‌های طرح شده شامل «ترک فعل، سهل‌انگاری، تخریب منابع آبی، عدم تخصیص حقابه، برداشت‌‌های غیرمجاز، حفر چاه‌های غیرمجاز، توسعه کشاورزی سنتی و اجرا نکردن طرح‌های مدرن کشاورزی منطبق با تغییرات اقلیمی» است.

همچنین علیه افراد حقیقی و حقوقی، نهادها، موسسات، ارگان‌های دولتی و غیردولتی، واحدهای تولیدی زیان‌ده و مخرب محیط زیست (چه مشغول به فعالیت و چه مقامات و شخصیت‌های سابق و اسبق) «جرم‌انگاری» انجام شده و این موضوع از سوی کانون وکلا پیگیری می‌شود.

روز پنج‌شنبه ۱۲ مرداد، تصویری جدید از دریاچه ارومیه منتشر شد که حاکی از گسترده‌تر شدن شوره‌زار و خشک شدن تمامی بخش‌های آبی آن (به تقریب) بود.

خبرآنلاین هم روز ۱۳ مرداد در گزارشی نوشت با اینکه نگرانی‌های عمومی درباره وضعیت بحرانی دریاچه ارومیه شدت گرفته است اما طی هفت ماه اخیر جز «چند واکنش جزیی و جلسه»، حرکتی از سوی مسوولان استان آذربایجان‌ غربی برای «رسیدگی به وضعیت اسفناک نگین آبی آذربایجان» انجام نگرفته است.

با انتشار این گزارش‌ها، نگرانی‌های عمومی و اعتراض شهروندان به مرگ این دریاچه هم شدت گرفت.

جمعی از زنان تبریز در اعتراض به خشک شدن دریاچه ارومیه روز شنبه ۲۱ مرداد تجمع اعتراضی بر پا کرده و خواهان بازگشایی سدهای روی دریاچه و نجات آن شدند.

از سوی دیگر خالد پیرازده، زندانی سیاسی سابق، با حضور در ساحل دریاچه، تبدیل آن به کویر نمک را دستاورد «نظام فرسوده و نالایق» خواند.

اعتراض‌ها به خشک شدن دریاچه ارومیه و نگرانی درباره تبعات آن مانند طوفان‌های نمکی در شرایطی است که مقام‌های جمهوری اسلامی این اتفاق را «امری عادی» در جهان خوانده و در مورد احیای دریاچه به امیدواری برای «بارش باران در پاییز» بسنده می‌کنند.

بر اساس گزارش جدید «اطلس بحران آب جهانی»، ایران یکی از بدترین کشورها در زمینه آبی است به‌طوری‌ که سطح آب‌های زیرزمینی به شدت افت کرده و با خشک شدن دریاچه‌ها و رودخانه‌های اصلی، به «خشکسالی کامل» نزدیک شده است.