جوامع چندزبانه و چندفرهنگی از طریق زبان‌های خود موجودیت می‌یابند، چراکه زبان‌ها به شیوه‌ای پایدار دانش سنتی و فرهنگ‌ها را منتقل و حفظ می‌کنند.
تنوع زبانی به طور فزاینده‌ای در معرض تهدید قرار دارد، زیرا زبان‌های بیشتری در حال ناپدید شدن هستند.
در سطح جهانی، ۴۰ درصد از جمعیت به آموزش به زبانی که صحبت می‌کنند یا می‌فهمند، دسترسی ندارند. با این حال، در زمینه‌ی آموزش چندزبانه پیشرفت‌هایی حاصل شده است، به‌ویژه با افزایش درک از اهمیت آن در سال‌های نخست تحصیل و تعهد بیشتر به توسعه‌ی آن در زندگی عمومی.
کبوتر چندزبانه
© یونسکو / مونتاکارن اس. کیتی‌پایسالسیلپ
جشن‌های سال ۲۰۲۵
سال ۲۰۲۵ بیست و پنجمین سالگرد روز جهانی زبان مادری را رقم می‌زند. این نقطه‌ی عطف، یک‌چهارم قرن تلاش مستمر برای حفظ تنوع زبانی و ترویج استفاده از زبان‌های مادری را برجسته می‌کند. این رویداد فر صتی مهم بدست میدهد تا روی دستاوردها تامل کنیم، عهدمان را دوباره تجدید کنیم و بر نقش حیاتی حفظ زبان در صیانت از میراث فرهنگی، بهبود نتایج آموزشی و ایجاد جوامعی صلح‌آمیزتر و پایدارتر تاکید کنیم.
رویداد جهانی که در مقر یونسکو با عنوان «زبان‌ها اهمیت دارند: جشن یابود نقره‌ای روز جهانی زبان مادری» برگزار خواهد شد. این مراسم بر ضرورت تسریع پیشرفت در تنوع زبانی برای ساخت جهانی فراگیرتر و پایدارتر تا سال ۲۰۳۰ تأکید خواهد کردجشن یابود نقره‌ای روز جهانی زبان مادری ۲۰۲۵
زبان‌ها مهم‌اند!
© Lucy.Brown/Shutterstock.com
یادداشت مفهومی
یونسکو به اهمیت تنوع فرهنگی و زبانی برای جوامع پایدار باور دارد. این سازمان در چارچوب مأموریت خود برای صلح، تلاش می‌کند تا تفاوت‌های فرهنگی و زبانی را که موجب ترویج تسامح و احترام به دیگران می‌شود، حفظ کند.
زبان‌ها برای آموزش و توسعه‌ی پایدار ضروری هستند و نحوه‌ی یادگیری، ارتباط و تعامل افراد با جامعه را شکل می‌دهند. جهان به طور فزاینده‌ای از تنوع فرهنگی، زبانی و زیستی غنی خود و ارتباطات میان آن‌ها آگاه شده است. به موازات این آگاهی، شناخت نیاز به محافظت و حفظ این تنوع نیز در حال رشد است، زیرا به تدریج در معرض زوال قرار دارد.
ایده‌ی گرامیداشت روز جهانی زبان مادری ابتکار کشور بنگلادش بود. این ایده در کنفرانس عمومی یونسکو در سال ۱۹۹۹ تصویب شد و از سال ۲۰۰۰ در سراسر جهان گرامی داشته می‌شود.
سال ۲۰۲۵ بیست و پنجمین سالگرد روز جهانی زبان مادری را رقم می‌زند. این نقطه‌ی عطف فرصتی مهم برای تأمل در دستاوردها، تجدید تعهدات و تأکید بر نقش حیاتی حفظ زبان در صیانت از میراث فرهنگی، بهبود نتایج آموزشی و ایجاد جوامعی صلح‌آمیزتر و پایدارتر است.
روز جهانی زبان مادری ۲۰۲۵ – زبان‌ها مهم‌اند! بر ضرورت تسریع پیشرفت در تنوع زبانی برای ساخت جهانی فراگیرتر و پایدارتر تا سال ۲۰۳۰ تأکید خواهد کرد. در این روز، یونسکو همچنین از انتشار یک اثر مهم با عنوان «زبان‌ها مهم‌اند: راهنمای جهانی آموزش چندزبانه» رونمایی خواهد کرد.
________________________________________
زبان‌ها مهم‌اند ۲۰۲۵
جشن یابود نقره‌ای روز جهانی زبان مادری
آموزش چندزبانه:
زبان‌ها برای آموزش و توسعه‌ی پایدار ضروری هستند و به عنوان وسیله‌ی اصلی انتقال دانش و حفظ فرهنگ‌ها عمل می‌کنند.
جوامع چندزبانه و چندفرهنگی از طریق زبان‌های خود موجودیت می‌یابند، زیرا زبان‌ها به شیوه‌ای پایدار دانش سنتی و فرهنگ‌ها را منتقل و حفظ می‌کنند.
آموزش چندزبانه فراتر از یادگیری زبان است؛ این رویکرد، محیط‌های یادگیری فراگیر و عادلانه‌ای را ترویج میدهد که در آن تنوع زبانی و فرهنگی ارزشمند تلقی می‌شود. این تنها یک روش آموزشی نیست، بلکه تلاشی برای ساختن جوامعی است که تفاوت‌ها را به عنوان نقطه‌ی قوت می‌پذیرند.
دستیابی به این هدف مستلزم یک تحول اساسی در نظام آموزشی است؛ از تدوین سیاست‌ها گرفته تا روش‌های تدریس در کلاس‌های درس، به گونه‌ای که هر یادگیرنده بتواند در دنیای چندزبانه موفق شود.
گزارش پایش جهانی آموزش تخمین می‌زند که در سطح جهانی، ۴۰ درصد از جمعیت به آموزشی به زبانی که صحبت می‌کنند یا می‌فهمند، دسترسی ندارند. با این حال، در زمینه‌ی آموزش چندزبانه پیشرفت‌هایی حاصل شده است، به‌ویژه با افزایش درک از اهمیت آن در سال‌های نخست تحصیل و تعهد بیشتر به توسعه‌ی آن در زندگی عمومی.
با وجود این پیشرفت‌ها، همچنان باید تلاش‌های بیشتری انجام شود تا همه‌ی یادگیرندگان بتوانند به زبان مادری خود آموزش ببینند.
________________________________________
زبان‌ها مهم‌اند: راهنمای جهانی آموزش چندزبانه
این راهنما با ارائه‌ی نمونه‌ها و شیوه‌های موفق از آموزش چندزبانه در کشورهای مختلف، سیاست‌گذاران را به یکپارچه‌سازی آموزش چندزبانه در سیاست‌ها، برنامه‌های آموزشی و نظام‌های آموزشی ترغیب می‌کند.
این راهنما خواستار تغییرات ساختاری برای اطمینان از این است که هیچ یادگیرنده‌ای به دلیل پیشینه‌ی زبانی خود نادیده گرفته نشود. با پذیرش آموزش چندزبانه، می‌توانیم نتایج یادگیری را بهبود بخشیم، فراگیری را تقویت کنیم و هویت‌ها، دانش‌ها و سنت‌های زبانی و فرهنگی را حفظ کنیم.
چنین تغییری ضروری و فوری است، به ویژه با نزدیک شدن به مهلت تعیین‌شده برای تحقق اهداف توسعه‌ی پایدار در سال ۲۰۳۰.
________________________________________
اهداف روز جهانی زبان مادری ۲۰۲۵:
• گرامیداشت بیست و پنجمین سالگرد روز جهانی زبان مادری، بررسی پیشرفت‌ها و تجدید تعهدات نسبت به تنوع زبانی.
• برجسته‌سازی اهمیت آموزش چندزبانه در بهبود نتایج یادگیری، تقویت فراگیری و حفظ هویت‌های فرهنگی و زبانی.
• افزایش آگاهی نسبت به ضرورت تسریع پیشرفت در تنوع زبانی برای جهانی فراگیرتر و پایدارتر تا سال ۲۰۳۰.
• تأکید بر نقش زبان‌ها در توسعه‌ی پایدار، انسجام اجتماعی و صلح‌سازی.
