آذربایجانایرانمقالات

حرکت ملی آذربایجان جنوبی و اعتراضات سراسری در ایران: ائلچین حاتمی

جنبش های ملی اتنیک های غیرفارس در نتیجه تبعیض سیستماتیک و مضاعف حکومت های مرکزی فارس سالار پا به عرصه وجود گذاشته اند. حرکت ملی آذربایجان جنوبی هم یکی از این جنبش های اتنیکی است که مبارزه علیه شکاف های فرهنگی، اقتصادی، سیاسی، اجتماعی و تبعیض زبانی علیه تورک ها در ایران جز اولویت هایش بوده است. لازم به ذکر است بیشتر فعالین، طیف ها و گروه های مختلف در حرکت ملی در موارد فوق تاکنون اتفاق نظر داشته اند.

در مورد شرکت فعالین حرکت ملی آذربایجان در اعتراضات علیه حاکمیت دو دستگی وجود دارد، برخی معتقدند که با تکیه بر تجربیات تاریخی، نباید در این تظاهرات ها شرکت کرد و سکوت نمود. این عده از این بیم دارند که اعتراضات در آذربایجان با مطالبات متفاوت از مرکز یا فارس ها دوباره توسط گروه های پان ایرانیست سانسور و مصادره شوند. زیر این گروه ها همواره سعی کرده اند تورک های آذربایجان جنوبی را آذری های ایران دوست و ایران پرست نشان دهند که به حمایت از هموطنان فارس شان بر خواسته اند.

دسته ی دیگر از فعالین حرکت ملی آذربایجان هم بر این باور هستند که عدم شرکت و سکوت در زمان جریان این اعتراضات سودی نداشته و آنها هم بایستی با حفظ هویت مستقل جنبش ملی آذربایجان مطالبات ملی تورک ها را مطرح کنند و در کنار آن حقوق بشر، دموکراسی و آزادی جز گفتمان اصلی جنبش ملی باشد. در غیر اینصورت هم در داخل و هم در سطح بین المللی به انزوای حرکت ملی آذربایجان خواهد انجامید.

اندیشه گروه دوم عقلانی و واقع گرایانه به نظر می رسد. همچنین اگر مردم آذربایجان بر اساس ارزش های بنیادین و اهداف حرکت ملی آذربایجان در تلفیق با حقوق بشر بویژه حقوق زنان همسو با اعتراضات مرکز بپا خیزند، تحت چنین شرایطی است که می توان در آینده دست استعمارگران پان ایرانیست را از آذربایجان جنوبی کوتاه کرد.

در شرایط کنونی که حاکمیت ایران با بحران های شدید اقتصادی، سیاسی، بین المللی، اجتماعی، زیست محیطی، فساد حکومتی و اختلاف بین جناح های مختلف در بدنه حاکمیت دست و پنجه نرم می کند و اعتراضات به صورت گسترده علیه بی عدالتی، نابرابری و تبعیض در تمامی نقاط جغرافیای ایران جریان دارد، تحت چنین شرایطی فعالین، گروه ها و طیف های موجود در حرکت ملی آذربایجان بایستی از فرصت بوجود آمده جهت تغییر افکار عمومی به مطالبات ملی تورک ها با فعالیت گسترده مدنی در نقاط مختلف آذربایجان جنوبی و سایر مناطق تورک نشین در ایران استفاده نمایند، تا اینکه مرکزگرایان پان ایرانیست و تورک ستیز نتوانند در بین مردم نفوذ کرده ابتکار عمل را در دست گیرند.

حکومت جمهوری اسلامی ایران که در شرایط کنونی که در موضع ضعف قرار دارد، چنین وضعیتی می تواند هم یک فرصت تاریخی و یا اینکه یک تهدید اساسی جبران ناپذیر برای آذربایجان جنوبی و جامعه تورک محسوب شود. در صورت حضور مقتدرانه تورک هابا هویت مستقل در این اعتراضات حرکت ملی آذربایجان در صورت وقوع تغییر رژیم سیاسی می تواند یکی از بازیگران اصلی این تغییر باشد و در آینده اپوزوسیون فارس و گروههای وابسته به آن را در برابر خواسته ها و اراده تورک ها تسلیم نماید. در صورت عدم شرکت و سکوت در برابر این فرصت پیش آمده ابتکار عمل ممکن است به دست گروه های ضد تورک و پان فارسیست بیفتد و آنان مانند رژیم کنونی و رژیم گذشته به استعمار اقتصادی، سیاسی، نسل کشی فرهنگی و آسمیلاسیون زبانی تورک ها و آذربایجان جنوبی با طرح دوباره سیاست های نژادپرستانه شدت بخشند.

مسئله مهم دیگر هم پوپولیستی بودن جامعه ایران است که رفتار آن تابع قدرت است. گروهی که بیشترین قدرت را دارد و بهتر می تواند نیازهای زیستی مردم را تامین کند و یا با شعارهای پوپولیستی آنها را فریب دهد، در جلب حمایت جامعه پوپولیستی از جنبش موفق تر عمل خواهد کرد. پس برای جذب مردم در داخل جنبش و جلب حمایت آنان فعالین، گروه ها و طیف های مختلف در حرکت ملی آذربایجان در نقاط مختلف آذربایجان جنوبی و سایر مناطق تورک نشین در ایران بایستی حضور فعال داشته و اهداف و خواسته های ملی و‌مدنی حرکت را به مردم تبیین نمایند.

غافل نباشیم که این اراده تورک های آذربایجان جنوبی و تورک های ساکن در سایر مناطق ایران است که عامل تعیین کننده در صورت تغییر رژیم خواهد بود. انزوا، سکوت، تماشا گری و کناره گیری از فعالیت های سیاسی و مدنی جهت تغییر وضعیت موجود در شرایط کنونی، نتیجه اش در صورت تغییر نظام سیاسی جزء تداوم استعمار حکومت فارس سالار بر آذربایجان جنوبی و جامعه تورک حاصلی دیگر نخواهد بود.

نوشته های مشابه

دیدگاهتان را بنویسید

دکمه بازگشت به بالا