١.رستاخیز استانبول و تحقق شعار معروف “دونیا بئش دن بؤیوکدور” 🖌 مرتضی مقدم
ارتقاء جایگاه بین المللی ترکیه پس از تحولات شمال آفریقا، قفقاز و خاورمیانه به ایستگاه غرب رسیده است.
٢. “سازمان همکاری و توسعه اقتصادی به زودی دفتر خود را در استانبول افتتاح خواهد کرد. و دولت ترکیه برای انجام بهتر وظایف دفتر سالانه یک میلیون یورو کمک مالی خواهد کرد!” خبر وزیر تجارت ترکیه کوتاه، اما از اهمیت بسیاری برخوردار بود که آگاهانه یا ناآگاهانه از دید رسانه ها دور ماند!
٣. قرار گرفتن استانبول در مرکز توجهات کشورهای مهم منطقه و جهان پس از تحولات سریع السیر در منطقه رخدادی ساده و صرفا در چارچوب تامین منافع متقابل میان کشورها نیست. با در کنار هم چیدن سیل مراجعات به استانبول می توان از نقشی فراگیر برای این کهن شهر در میان مدت سخن گفت.
۴. امضای قرارداد تجارت آزاد با بریتانیا، اظهارات وزیر امورخارجه آلمان، نامه ماکرون به اردوغان، اظهارات وزیر انرژی اسرائیل در مورد اهمیت حضور ترکیه در بلوک انرژی شرق مدیترانه، افتتاح دفاتر نهادهای بین المللی پشت سر هم در استانبول همه و همه از آغاز عصری جدید برای استانبول خبر می دهد.
۵. دیپلماسی پویا و فراگیر ترکیه پس از بازگرداندن رقبای منطقه ای از جمله امارات، عربستان، مصر حول محور فعالیت های اقتصادی و سیاسی این کشور در منطقه، وارد فاز جدیدی شده است. ارتقاء جایگاه بین المللی ترکیه پس از تحولات شمال آفریقا، قفقاز و خاورمیانه به ایستگاه غرب رسیده است.
۶. در بزنگاه های تاریخی که نظمی جدید بر نظم قدیم حادث می شود کشورهای هوشیار با آگاهی نسبت به وضعیت، توانایی به خدمت گرفتن ظرفیت های موجود در نظام بین الملل و نظم جدید را خواهند داشت و کشورهایی که از مشکلات ساختاری رنج می برند در بهترین حالت پادوی نظم جدید خواهند بود.
٧. لذا فرتوت شدن جوامع اروپایی و تحلیل انرژی آمریکا با مسائل داخلی این کشور پس از تقابل سخت هواداران ترامپ با دولت دموکرات ها، فرصت مغتنمی برای ترکیه فراهم آورده است تا با اتکا به ظرفیت های داخلی و سرمایه خارجی وارد جرگه قدرت های تاثیر گذار در سطح جهانی شود.
٨. گفتنی است استانبول در این عرض اندام، از ظرفیت کشورهای حوزه تمدنی اسلام چشم پوشی نکرده و نخواهد کرد. در این میان ائتلاف چهارگانه ترکیه-پاکستان-اندونزی-مالزی به عنوان قدرتهای نوظهور در جهان اسلام از اهمیت به سزایی برخوردارند که در آینده از این ائتلاف بیشتر خواهیم شنید.
٩. تاسیس مرکز فاینانس اسلامی در استانبول برای تقویت اقتصاد کشورهای اسلامی توسعه نیافته در خاورمیانه و آفریقا با همکاری این ائتلاف چهارگانه و البته با حمایت پررنگ قطر و همچنین افزایش همکاری میان کشورهای “دی هشت” در آینده نزدیک از مهمترین برنامه های استانبول برای آینده است.
١٠. ناگفته پیداست که دولت ترکیه همزمان با تقویت همکاری های خود با کشورهای مهم منطقه ای و غربی از دو قدرت موجود در آسیا یعنی چین و روسیه نیز غافل نشده و با در پیش گرفتن رویه ای پراگماتیستی در حال انجام همکاری های گسترده با این دو قدرت بزرگ است.
١١. پویایی در سیاست داخلی و خارجی، انعطاف و پراگماتیسم موجود در رفتار دولتمردان ترکیه آنهایی را که منتظر تنبیه دولت ترکیه از سوی بایدن هستند دوباره متعجب
خواهد کرد. شاید هم زمان تحقق شعار معروف اردوغان “دونیا بئش دن بؤیوکدور” و رستاخیز استانبول در عصر جدید فرا رسیده است!
از کانال تلگرامی حسن عظیم‌زاده (جامعه شناس)
