هر دم ازین باغ بری می رسد ✍ لچکلی آنارشیست

هدف قرار دادن لباس ملی یک ملت یعنی هدف قرار دادن هویت و فرهنگ آن ملت.  یعنی کسانی با تورک بودن عده ای دیگر در این کشور مشکل دارند.
جوانان قشقایی ساکت ننشستند و ابتدا در مقابل استانداری دست اعتراض زدند و این اعتراضات به فضای مجازی کشیده شد.  بعد قشقایی از برادران و خواهران آزربایجانی خود کمک خواستند.   تنها کاری  که به ذهنم رسید،  دست به دامان قلم شدن بود،  چرا که هیچ سلاحی برنده تر و کاری تر از قلم ندیده ام.
کمی به بررسی لباس قشقایی بپردازیم:
لباس زنهای  قشقایی به رنگارنگی و تنوع اش شناخته می‌شود. زنان طایفه های مختلف قشقایی معمولا با لباس، پیشانی‌بند و رنگ‌های لباس‌شان شناخته می‌شوند. زنان قشقایی هیچ‌گاه صورت‌شان را نمی‌پوشانند.
پوشاک محلی و ملی  یکی از وجوه تمایز اقوام مختلف از یکدیگر است که مظهر هویت ملی بوده و نماد فرهنگی یک کشور یا یک ملت محسوب می‌شود.
زنان، آرخالق را به عنوان لباس گرم می‏پوشند اما چون پوششی زیبا و محافظ بوده، موجب وقار و سنگینی لباس است.
زنان در زیر شلیته‌های خود، شلوارهای مشکی می‎‌پوشیدند، دمپای این شلوارها تنگ و بالای آن گشاد بود و آن‎ها را با بند تنبان می‌بستند.
امروزه، پوشیدن شلیته بسیار در بین قشقایی‎ها کم شده و در حال حاضر از شلیته‌، هنگام جشن‌ها و برای رقص‌های محلی استفاده می‌شود. زنان طوایف گوناگون قشقایی با لباس، پیشانی‌بند و رنگ‌های لباس‌شان شناخته می‌شوند. زنان قشقایی هیچ‌گاه صورت‌شان را نمی‌پوشاندند. محدوده قشقایی‌ها از شمال به اصفهان و چهارمحال و بختیاري، از جنوب به خلیج فارس و از غرب به خوزستان و از شرق به کرمان محدود می‌شود.زنان قشقایی هرگز آرایش نمی‌کنند. تنها فرق زنان با دختران «چتر زلف» زن‌هاست. هنگام عروسی برای آرایش عروس این چتر زلف را درست می‌کنند.
در اینجا به توصیف برخی از لباس‎ محلی زنان ترک قشقایی پرداخته می‏شود.
لباس زنان قشقایی با رنگارنگی و تنوع اش شناخته می‌شود. زن‌ها دامن چند لایه (شلیته)، تونیک (قیناق) با شکاف در دو سمتش و ژاکت کوتاه (ارخالق) می‌پوشند. روی کلاه‌های کوچک‌شان (کلاقچه) نیز تور روسری مانندی (چارقد) می‌پوشند. پس از ۱۳۲۰ به لباس زن‌های قشقایی، پیشانی بند ابریشمی‌ای(یاقلق، قالاق) نیز اضافه شد که دور سرشان(روی چارقد) می‌پیچیدند.
جواهرات(گردنبند، سنجاق چارقد، گوشواره و النگو) نیز وابستگی و ثروت خانوادگی را می‌کنند. زنان طوایف گوناگون قشقایی معمولا با لباس، پیشانی‌بند و رنگ‌های لباس‌شان شناخته می‌شوند.زنان قشقایی لباس‌شان را خود از پارچه‌هایی که از شهرها و فروشنده‌های دوره گرد می‌خریدند، می‌دوختند.
زنان خاصان قشقایی نیز همان لباس زنان عادی قشقایی را می‌پوشند.
چارقد
«چارقد (روسری) پارچه‎ ظریف و نازکی است که به شکل خاصی می‌دوزند و به‌عنوان روسری استفاده می‌کنند. چارقد را به شکل سه گوش برش می‌دهند، در وسط ضلع بلندتر انحنایی به سمت بیرون دارد که هنگام استفاده از آن این انحنا جلو پیشانی قرار گرفته و محافظ موهای بالای و پیشانی قرار گرفته، اطراف چارقد را گاهی مهره یا ملیله‌دوزی می‎کند»
شلیته
شلیته، دامنی کوتاه و پرچین است که به آن «قرقره تومبان» نیز می‌گویند که اغلب به رنگ‎های روشن است. امروزه، پوشیدن شلیته بسیار در بین قشقایی‎ها کم شده و در حال حاضر از شلیته‌، هنگام جشن‌ها و برای رقص‌های محلی استفاده می‌شود. بلندی پیراهن و شلیته مشخص کننده بخش‌های مختلف هر منطقه است.
تنبان
«چهار یا پنج دامن‏ چین‎دار است که تنبان یا زیرجامه نامیده می‌شود. تنبان‎ها را روی هم می‌پوشند و هر کدام آن‎‌ها از 12 تا 14 پارچه ساخته می‏شود. تنبان‏های زیری از پارچه‏های ارزان مانند چیت گلدار و دامن‎های رویی از پارچه‎های مخمل یا زری و تور است و در پایین حاشیه یا تزیین دارد». درواقع، زنان در زیر شلیته‌های خود، شلوارهای مشکی می‎‌پوشیدند، دمپای این شلوارها تنگ و بالای آن گشاد بود و آن‎ها را با بند تنبان می‌بستند.
یاغلوق
«یاغلوق یا دستمال سر، پارچه ابریشمی چهار گوشی است که در جهت یکی از قطرهای آن به عرض 20 سانتی‌متر تا کرده و از قسمت بالای پیشانی به سمت عقب رفته و در پشت سر گره می‌خورد و در جلوی آن یعنی بالای پیشانی، به‌وسیله سنجاق یا گل طلا به چارقد اتصال پیدا می‏کند»

کُینگ
«کینگ یا پیراهن زنان قشقایی بلند و تا زیر زانو ادامه داشته و یقه آن کاملا بسته است. در دو طرف راست و چپ، دو چاک از پایین تا نزدیک کمر باز می‌شود که موجب آزادبودن لباس بوده و زنان با پوشیدن آن می‏توانند به راحتی حرکت و فعالیت كنند. آستین پیراهن تا مچ دست ادامه داشته و جلو آن را به صورت کشباف در می‏آورند تا مزاحم کار و تحرک نباشد»
آرخالق
زنان آرخالق را به عنوان لباس گرم می‏پوشند، اما چون پوششی زیبا و محافظ بوده، موجب وقار و سنگینی لباس است. در اغلب فصول سال از آن استفاده می‏کنند. آرخالق، روپوشی است که محافظ خوبی در برابر سرماست و دارای چاک‎هایی در زیر بغل است که باعث حرکت آسان دست‎ها می‌شود. پوشش پای آن‎ها، کفش ساده یا گیوه‏ ملکی است. جوراب نمی‎پوشند. زیور دیگر زنان گلوبند زرین یا اشرفی همراه با دانه‌های میخک خوشبو و همچنین النگو و دست‏بند طلا است».
لباس مردان قشقایی:
مردان عادی ایل شلوارهای دمپا گشاد (تنبان)، پیرهن‌های بی یقه (قیناق)، عبایی بلند (آرخالق) که با شال محکمش می‌کردند و قبای نمدی گرم (کپنک) می‌پوشیدند. ایشان کلاه نمدی سیاه گردی (برک) نیز بر سر می‌گذاشتند. تفنگ، چاقو، خنجر، شمشیر و چماق نیز از مهم‌ترین قسمت‌های آراستگی مردان به‌شمار می‌آمد
امید که فرهنگ و هویت هیچ ملتی مورد حمله و تاراج قرار نگیرد.
۵دی ۱۴۰۳