آذربایجانایران

آتش سوزی و بی تدبیری مسئولان بلای جان جنگل‌های قاراداغ آذربایجان

در پی وقوع آتش‌سوزی در اطراف روستای «آللی» در شهرستان اهر، چندین هکتار از جنگل‌های قاراداغ در آتش سوخت.

روز سه‌شنبه ۵ تیر ۱۴۰۲ در پی وقوع آتش‌سوزی در اطراف روستای «آللی» در شهرستان اهر از توابع استان آذربایجان شرقی چندین هکتار از جنگل‌های قاراداغ در آتش سوخت.

بر اساس تصاویری که در شبکه‌های اجتماعی منتشر شده، مردم بومی و فعالان محیط زیست در نبود هیچ گونه امکاناتی در تلاش برای خاموش کردن آتش می‌باشند. این در حالی است که هیچ یک از ارگان‌های مسئول برای خاموش کردن آتش در محل حادثه حضور نداشتند.

گفتنی است حضور نیروهای داوطلب مردمی هرچند در موارد بسیاری به خاموشی آتش در جنگل‌ها و مراتع کمک شایانی می‌کند، اما عدم آموزش آنها در راستای اطفا حریق می‌تواند فاجعه‌ای به مراتب بدتر از مشتعل شدن جنگل‌ها و مراتع را رقم بزند. چنانچه از سال ۱۳۹۹ تا کنون ۱۴نفر از نیروهای داوطلب مردمی در زمان خاموش نمودن آتش در جنگل‌های ایران به دلیل عدم آموزش‌های لازمه در این زمینه، جان خود را از دست داده‌اند.

جنگل‌های قاراداغ در شمال استان آذربایجان شرقی و در حاشیه‌ی جنوبی رودخانه‌ی آراز قرار دارد. سازمان یونسکو در سال ۱۳۵۵ خورشیدی، برای حفاظت از جنگل‌های قاراداغ، ۷۲ هزار و ۴۶۰ هکتار از اراضی این منطقه را به ‌عنوان «ذخیره‌گاه زیست‌کره» ثبت کرد. با این ‌وجود این سازمان تیرماه سال ۱۳۹۷ به دلیل بهره‌برداری بی‌رویه از معادن منطقه، ساخت‌ و سازهای غیرمجاز و وجود اراضی کشاورزی و چراگاه‌های دام در محدوده‌ی جنگل، پیشنهاد ایران برای ثبت جهانی جنگل‌های قاراداغ به‌ عنوان زیستگاهی منحصر به ‌فرد را نپذیرفت.

اکنون جنگل‌های قاراداغ حدود ۱۶۴ هزار هکتار وسعت دارد که از این میزان ۱۴۸ هزار هکتار آن به‌عنوان جنگل حمایتی و منطقه حفاظت‌شده ثبت شده است. بااین‌حال منطقه جنگلی قاراداغ درگذشته نه‌چندان دور دارای وسعتی به مراتب بیشتر از امروز داشته است. قطع و قاچاق گسترده چوب، خشک شدن درختان بر اثر آلودگی زیست‌محیطی ناشی از فعالیت معادن، شیوع گسترده آفت پروانه دُم قهوه‌ای و آتش‌سوزی‌های سریالی بخش وسیعی از عرصه‌های منحصربه‌فرد این منطقه را نابود کرده است.

قاراداغ گنجینه‌ای با تنوع جانوری و گیاهی بالاست. این منطقه به‌تنهایی ۱۵ تا ۲۰ درصد از مجموع گونه‌های گیاهی شناخته‌شده‌‌ی ایران را در خود جای‌داده است. بااین‌وجود به دلیل کمبود تجهیزات و نیروهای آموزش‌دیده، نبود بالگرد و عدم همکاری سازمانهای دولتی، هرساله پهنه وسیعی از جنگل‌های این منطقه درنتیجه آتش‌سوزی از بین می‌رود و وعده‌های متعدد دولت و مسئولین استانی برای تامین بودجه و امکانات مقابله با آتش‌سوزی نیز پس از خاموش شدن آتش، به فراموشی سپرده می‌شود.

به گزارش منابع معتبر، بی‌اعتنایی نهادهای دولتی در محافظت از این منطقه در برابر آسیب‌های طبیعی و انسانی، محدود به وقوع آتش‌سوزی نیست. جنگل‌خواری و تولید آلایندگی خطرناک  توسط معادن و رها کردن آن در قاراداغ از دیگر تهدیدهای  این ذخیرگاه زیست‌کره است. تنها در یک نمونه معدن مس سونگون به‌تنهایی بیش از هزار هکتار از ریه‌های آذربایجان را نابود کرده است؛ درحالی‌که نه منافع اقتصادی این معدن نصیب آذربایجان می‌شود و نه معدن سونگون به تعهدات خود در قبال جبران خسارت‌ها به قاراداغ عمل می‌کند؛ روندی که به‌وضوح سویه‌های راهبرد زمین‌سوخته و سیاست جنگل‌زدایی از آذربایجان را آشکار می‌کند.

نوشته های مشابه

دیدگاهتان را بنویسید

دکمه بازگشت به بالا