گزارش پژوهشی آذربایجان ایران یک متن عثمانی در 92 صفحه است. در سال 1927 توسط اداره اطلاعات ریاست جمهوری ترکیه در آنکارا منتشر شد. Erkanıharbiyeiumumiye در چاپخانه Erkanıharbiyeiumumiye
توسط سرویس اطلاعاتی به عنوان “خصوصی و برای خدمت” منتشر شد. از آنجایی که اصل کتاب محرمانه است، طبیعی است که نام نویسنده در کتاب ذکر نشده باشد. با این حال، در اطلاعات کاتالوگ کتاب در کتابخانه آتاتورک شهرداری متروپولیتن استانبول، یادداشتی وجود دارد که نویسنده آن حسین توغاچ است.
در این گزارش، ایران و آذربایجان با ابعاد سیاسی، تاریخی، اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی آن مورد بررسی قرار گرفت. در این چارچوب کوه ها، دشت ها، آب ها، حمل و نقل; بخش های مدنی و شهرها؛ ویژگی های جمعیتی، ملی و فرقه ای؛ وضعیت اجتماعی، تجاری و اداری آن؛ احساسات مردم منطقه علیه دولت ایران و ترکیه؛ سازمان های اقتصادی، سیاسی و آموزشی خارجیان در منطقه؛ تشکیلات و موقعیت نظامی ایران در مرز آذربایجان و ترکیه؛ اطلاعات و جاسوسی در مرز ترکیه. گزارشی از علل راهزنی در مرز و اقدامات لازم برای جلوگیری از آن و عناوین موقت مرزی تهیه شد. این گزارش در سال 1927 منتشر شد
با توجه به اطلاعات ارائه شده در این گزارش، می توان دریافت که این گزارش در اواخر سال 1926 نوشته شده است، اما در سال 1927، پنج سال پس از معاهده ترکیه و روسیه (پیمان 1921 مسکو) منتشر شده است. جنبه‌های سیاسی گزارش، قبایل مرزی و فعالیت‌های راهزنی آنها که به مدت 10 سال بر روابط ترکیه و ایران تأثیر منفی گذاشت و از اواسط دهه 1920 تا اواسط دهه 1930 راه‌حل‌هایی را پیشنهاد کرد. واقع شده. این منطقه از نظر جنبه های کالبدی، اقتصادی، قوم نگاری، سیاسی و تاریخی مورد بحث قرار گرفت. این شامل اطلاعات بسیار طبقه بندی شده و استراتژیک است که برای اهداف اطلاعاتی توسعه یافته است.
http://www.imajyayinevi.com/Web/Icerik.aspx?IcerikID=1300
