ایگور کوروتچنکو، کارشناس سیاسی روس و سردبیر مجله دفاع ملی، در مورد نشست پیش رو و موضوعات مورد بحث در مصاحبه ای با نشریه مسکو-باکو اظهار نظر کرد.
وی گفت: “اول از همه، نیروهای ارمنستان باید به طور کامل از خاک آذربایجان خارج شوند. این باید نه تنها نیروهای مسلح ارمنستان، بلکه نیروهای مسلح غیرقانونی ارمنی در قره باغ کوهستانی را نیز که عملاً رسمیتی ندارند اما خود را چیزی تصور می‌کنند، شامل شود. آنها باید خلع سلاح شوند. در آذربایجان نباید ارمنی مسلح وجود داشته باشد. یعنی خلع سلاح کامل باید انجام شود. امروز این شرط اساسی برای صلح، رفاه و سعادت در منطقه است.”
این کارشناس خاطرنشان کرد: تعریف مرزهای دولتی بین آذربایجان و ارمنستان یک مسئله اساسی است که باید به آن توجه شود.
“امروز شاهد هیستری ارامنه ای هستیم که در مناطق آذربایجان زندگی می کنند. رهبران و مقامات محلی آنها با اعتراض به مشخص کردن مرزها در حال سازماندهی افکار عمومی علیه ایروان هستند. چنین چیزی نباید اتفاق بیفتد. مسئله اصلی در اینجا تعیین مرزهای بین اتحاد جماهیر شوروی آذربایجان و ارمنستان، تعیین مرزهای بین آذربایجان مستقل و ارمنستان مستقل است. نباید چنین گزینه‌ای باشد که مرزها باید خارج از مناطقی که ارامنه زندگی می‌کنند بگذرد. مرزها وجود دارد و با کمک جی‌پی‌اس مشخص می شوند. همه چیز به وضوح تعریف شده است. این خط باید مرز بین آذربایجان و ارمنستان نیز باشد. در طول ۳۰ سال اشغال سرزمین های آذربایجان، ارمنستان در مورد مسئله مرز به روش خود اظهار نظر کرده و آن را مطرح کرده است. رهبران روسیه، آذربایجان و ارمنستان باید تمام نکات مربوط به مسئله مرز را بیان کنند”.
کوروتچنکو معتقد است مسئله دیگری که باید به آن توجه شود راهروهای حمل و نقل در منطقه است. در بیانیه سه جانبه به وضوح ایجاد یک راهرو حمل و نقل بین آذربایجان و نخجوان بیان شده است. راه حل این مسئله به نفع ارمنستان است.
ایگور کوروتچنکو گفت: “از نظر من، نتیجه دیدار سه رهبر ممکن است ایجاد یک مبنای حقوقی قوی تر برای بیانیه سه جانبه باشد. علاوه بر موارد ذکر شده در سند، ممکن است سایر موارد و مسائل بشردوستانه نیز منعکس شود. برای ما باید روشن باشد که اگر شبه نظامیان ارمنی در قره‌باغ کوهستانی بمانند، مسئله بازگشت آوارگان آذربایجانی چگونه حل خواهد شد. تا زمانی که نیروهای مسلح ارمنستان در قره باغ باقی بمانند بازگشت امکان پذیر نخواهد بود. سازوکارهای حل این مسئله را می توان در نشست پوتین، علی اف و پاشینیان مورد بحث قرار داد. کنترل باید در اختیار نیروهای حافظ صلح روسی باشد، نه در دست به اصطلاح رهبران قره باغ کوهستانی. آنها در سازمان جدایی طلب غیرقانونی خود هیچ کس دیگر را نمایندگی نمی‌کنند. گروه های مسلح باید خلع سلاح شوند. برخی از آنها تروریست های بین المللی هستند که مرتکب جنایات شده اند. جنگ تمام شده است. بله، وضعیت قره باغ کوهستانی مشخص نشده است، اما این کشور آذربایجان است. بنابراین، ارامنه مسلح باید منطقه را ترک کنند. این افراد برای جنایات جنگی که مرتکب شده اند باید به ارمنستان بروند و در صندلی محاکمه بنشینند. موضوع جنایتکاران جنگی که در خوجالی دست به قتل عام و آزار و شکنجه زده و اقدام به نسل کشی علیه مردم آذربایجان کرده اند دیر یا زود حل خواهد شد و آنها باید در دادگاه های بین المللی محاکمه شوند.”
این کارشناس خاطرنشان کرد با مشارکت نهادهای حقوقی بین المللی میزان خسارت وارد شده به آذربایجان در نتیجه ۳۰ سال اشغال باید ثبت شود و سپس پرونده های قضایی علیه ارمنستان تشکیل و این خسارات گرفته شود.
“ما در مورد غرامت مالی که ارمنستان باید به آذربایجان بپردازد صحبت می کنیم. این موضوع در نشست رهبران مورد بحث قرار نخواهد گرفت، اما از دیدگاه حقوق بین الملل، باید تصمیم گرفته شود که کسانی که حق حاکمیت و تمامیت ارضی کشور دیگری را نقض می کنند و از انتقام صحبت می کنند، باید دیر یا زود مسئولیت قانونی و مالی خود را درک کنند.”
لازم به ذکر است که ارامنه قره باغ احراز هویت خواهند شد، برای آنها گذرنامه آذربایجان صادر خواهد شد، آنها باید زبان آذربایجانی را یاد بگیرند تا با واقعیت های جدید به طور مسالمت آمیز سازگار شوند. این افراد باید روابط نا خوشایند را فراموش کنند. آذربایجان با توجه به منافع خود و نتایج جنگ حرکت می‌کند. آذربایجان با یک پیروزی نظامی اوضاع را حل کرد. این پایان جنگ است. اگر موفقیت نظامی برای ارمنستان بود، اکنون شاهد برگزاری تجمعاتی در حمایت از پاشینیان بودیم که خواستار اشغال سرزمین های جدید در آذربایجان می‌شد. ارمنستان در میدان جنگ تسلیم شد و یک فاجعه نظامی، سیاسی و اقتصادی را تجربه کرد. امروز کشور انسجامش را از دست داده است.
برای آذربایجان مهم نیست -تجمعاتی در ایروان برگزار خواهد شد یا خیر، اما از نظر عقل سلیم، تثبیت اوضاع سیاسی در ارمنستان به نفع کل منطقه خواهد بود. روسیه علاقه مند به فروپاشی قدرت در ایروان است. اما حتی اگر چنین هم باشد -آیا ارتش شکست خورده ارمنستان دوباره خاک آذربایجان را اشغال می کند؟ نه اینطور نیست. بنابراین، هیچ تأثیری در هیچ چیزی ندارد، فقط فرصت مخالفان برای تعویض پاشینیان و به قدرت رسیدن تبدیل به یک رویا می شود”.
