ADAPP’in Mətbuat açixlamasi
October 19, 2022
İranda Azərbaycanlı Siyasi Məhbusların Müdafiəsi Assosiasiyası (ASMMA) İran küçələrində azərbaycanlı etirazçılara və digər etirazçılara qarşı olan vəhşicəsinə repressiyaları pisləyir. Biz BMT-ni insan haqlarından sui-istifadə etdiyinə və dinc nümayişçilərə qarşı davam edən zorakılığına görə İran İslam Respublikasına qarşı əhəmiyyətli və nəticəli sanksiyaların tətbiqi üçün təcili olaraq lazımi addımları atmağa çağırırıq.
Biz, beynəlxalq ictimaiyyətin İranla diplomatik əlaqələrini, maliyyə dəstəyini kəsməsini və İranın Azərbaycan regionunda etirazçılara hücumda əsas və mühüm rolu olan və dünyada terror təşkilatı kimi tanınanİran İnqilab Keçikçilər Ordusunun dəhşətli siyasət və hərəkətlərini pisləmək üçün mənalı addımlar atmasını xahiş edirik.
2022-ci il sentyabrın 16-da Mahsa Jina Aminin vəfatından sonra İranın hər yerində hökumət əleyhinə etirazlar başladı və İrandakı Azərbaycan türkləri də bu ümummilli hərəkatda mühüm rol oynadılar və böyük qlobal dəstək qazandılar. Hökumətin bu dinc etirazlara reaksiyası kimyəvi çəkindirici vasitələrdən istifadə, təmsil olunmadan həbs, əhəmiyyətli xəsarətlər və ölüm daxil olmaqla, bir sıra zorakılıqlarla özünü göstərdi.. İran rejimi Azərbaycan vilayətlərində bu etirazları yatırmaq üçün odlu silahlardan və həqiqi güllələrdən istifadə edib.Based on footage circulating in social media in the first days of Etirazların ilk günlərində sosial şəbəkələrdə yayılan görüntülərə əsasən, bu günə qədər şəxsiyyətini müəyyən edə bilmədiyimiz gənc qız İranın iğtişaşlı qüvvələri tərəfindən Təbriz küçələrində öldürülüb. Sonrakı günlərdə davam edən etirazlarda daha çox azərbaycanlı etirazçı İran polisi və İİKK tərəfindən öldürülüb. Biz yalnız qurbanların bəzilərini tanıya bildik; o cümlədən Kərəcdə Hədis Nəcəfi, Zəncanda Mehrdad Qurbani və Mehdi Musəvi Niku, Qəzvində Cavad Heidari, Hashtgerd-Karajda Parsa Rezadust və Salmasda Nima Shafiqpur, Tehranda Möhsün Musəvi, Ərdəbildə Əsra Pənahi Xanqah və Haana Duzduzani və Aytek Mikaili. Bundan əlavə, İran İslam Respublikası İranın etnik azərbaycanlılar yaşayan bölgəsində minlərlə insanı həbs edib. İran Azərbaycan Vəkillər Kollegiyasının İnsan Hüquqları Komissiyasının rəhbərinin sözlərinə görə, təkcə Təbriz şəhərində 16 sentyabr – 12 oktyabr 2022-ci il tarixləri arasında 1700 nəfər həbs edilib. İran rejimi azərbaycanlı hüquq müdafiəçiləri və vəkillərinə də təzyiq göstərib, İranın Azərbaycan bölgəsində bir çox siyasi məhbusları təmsil edən tanınmış vəkillər Sina Yusifi və Məhəmmədrza Fəqihi həbs edib. Onlar həmçinin İran Azərbaycan Vəkillər Kollegiyasının İnsan Haqları Komissiyasının daha iki üzvü Əmir Mehdipur və Qasem Boadi Bonabı həbs ediblər. Although protests erupted after the Morality Police’s actions in oppressing women and forcing the mandatory use of the hijab, the demands for justice from the protestors are not limited to the issue of women’s rights. Protesters in Azerbaijani cities are chanting slogans supporting women and ethnic rights and fighting against this brutal and repressive dictatorship.
İranda Azərbaycanlı Siyasi Məhbusların Müdafiəsi Assosiasiyası (ASMMA) Kanadanın Toronto şəhərində yerləşən qeyri-kommersiya təşkilatıdır. ADAPP İranın Azərbaycan bölgəsində insan haqlarının vəziyyəti ilə bağlı davamlı monitorinq aparır.
Saxlanılanların indiki və dəqiq sayını və onların kimliyini bildirmək çətindir. Bununla belə, ASMMA-nın İranın Azərbaycan bölgəsinin müxtəlif şəhərlərindəki mənbələrinə və əldə etdiyimiz video görüntülərə əsaslanaraq, biz hesab edirik ki, etirazlar başlayandan bəri Azərbaycan vilayətlərində 10 min nəfər saxlanılıb, onların bir çoxu qısa sorğu sualdan sonar buraxılıb. Bununla belə, bir çoxları hələ də həbsdədir və Mehdi Həmidi Şəfiq kimi bəziləri İİKK tərəfindən dindirilərkən işgəncələrə məruz qalıb. Aşağıdakı adlar şəxsiyyətini müəyyən edə bildiyimiz məhbuslardan bəziləridir:
Təbriz: Mehdi Hamidi Shafiq, Mohammad Siamaknia(Bailed out), Atila Arfai(Bailed out), Atila Sadeqifar, Ahad Afsar, Babak Farahmandi, Saman Abdollahi, Asal Nahi, Saghar Saadat, Melika Laame, Narges Amiri, Faride Amini, Sevda Arashkia, Huriye Fakhimfard, Puria Vafayifard, Aydin Alipoor Moqtader, Ali Nikseresht, Ahmad Maroufi, Farid HosseiniAzar, Sina Salehi, Sajjad Zarrabi, Hesam Abedini, Navid Qalqale, Nima Qalqale, Mohammad Najafi, Ariyan Nazari, Reza Nemati, Alireza Naqavi Seyedlar, Saeed Hadi, Ramin Bahlooli, Farzad Taqavi Bayat, Seyyed Hasan Zeynali, Hojjat Soltani, Hamed Zarifi, Mehdi Abedi, Arash Ahmadi Kobra, Puria Purhemmati, Sahand Khatayi, Isa Ali Babayi, Puya Davari, Mirhadi Razavizade, Matin Heidari, Mirsajjad Hosseini, Armin Asl Mohammadzade, Pezhman Eslami, Mohammadreza Movahhed, Babak Mehrinezhad, Ali Alipour, Arash Effati Tikmedash, Ramin Behzad(Bailed out), Mohammad javad Tarbiat, Firouz Moeini, Bahram Yaqubi, Ali Kuhi, Mehran Mohammadian, Nima Ebrahimi, Puya Ebrahimi, Loqman Darvishi, Mohammad Azimi, Ali Norouz Asl Khiabani, Amir Abdollahi, Mostafa Mehrdad, Mahan Ranjbar, Nima Zarrabiyan, Ali Keshvargir, Majid Abdi Sanjaran, Nima Serajian, Mohammadreza Amiran, Arvin Ebrahimi, Erfan Abadi Fard, Amir Mortaza Baybourdi, Amir Mohammadzade, Hadi Majidnia, Salar Najafi, Farhad Aghajani, Babak Dehqani, Aref Niyazi, Mohammad Shekari, Hamed Ranjbar, Yashar Nouri, Atabak Mahaseni, Amir Ali Kazemi, Amir Safari, Mehdi Tizjang, Naser Razi, Farzad Heyratangiz, Faraz Mohammadi, Hesam Neamatollahi, Mehdi Jangsetiz, Salar Banihashem, Peiman Lahuti, Nima Karimi, Atabak Mohammadi, Ali Alipur, Naser Zeyni, Mehdi Khalvati, Amir Afzali, Masoud Taqiyan, Erfan Zardhey, Aysan Adibeig(Bailed out),Sadiqe Adibeig (Bailed out), Helia Moaseqi, Reza Abdollahi piralilu
Urmiya: Masoume Maleki, Sina Hosseini, Salim Mirzaei, Siavash Soleimanipour, Salar Taher Afshar, Aylar Ahmadi, Elahe Bayramian, AmirHossein Shokuhi, Shiva Kianfar
Ərdəbil: Meysam Jolani, Mohammad Jolani, Asgar Akbarzade, Mohsen Mohsenzade(Bailed out), Said Sadeqifar, Amir Qazizade, Sajjad Majidi, Hale Ershadi, Ebrahim Pakdel, Reza Qorbani, Babak Hamrang, Sajjad Qane Moqaddam, Mohammad Javani, Yashar Akbarzade, Yousef Kari, Firouz Moayyani, Mehdi Bidar, Yunes Sababi, Mehdi Khaledi, Mehdi Jafarpur, Mehdi Asadi, Sina Novruzi,Peyman Monadi Asl, Milad Alivand, Said Ahmadi, Mohammadreza Chamchaman, Yusef Yusefi, Mohammad mehdi Ebrahimi, Erfan Zareiyan, Mohammad Jalali, Tohid Manuchehri, Hossein Javadi, Abbas Nasiri, Mariam Afsharnia, MohammadAmin Shafinezhad, Ahmad Rostami, Moin Hadisi, Mobin Mikailvand, Sina Mikaili, Mirabbas Mirhabibi, Arash Ashkani, Mouya Alizade, Ali Alavi
Malekan: Romina Rahmani, Mobina Rahmani, Mehri Golafshan, Mehdi Pourkarim(Bailed out), Amirhossein Khalilzade(Bailed out), Meysam Zahmatkesh(Bailed out), Ali Zahmatkesh, Mostafa Azali, Amir Sadeqian(Bailed out), Behnam Monajjemi, Saeed Ilkhani(Bailed out)
Əhər: Saleh MollaAbbasi
Əbhər:Ali Maqsudi, Alireza Razavi, Saideh Moradi
Mərənd: Hamed Pourabutaleb, Erfan Shahbazi, Morteza Maleki
Xoy: Javad Ahmadi Yekanli / Sarab: Zahra Pandi / Shabestar: Majid Valizade
Khiyav (Meshkin Shahr): Mehrdad Hazrati, Atabak Nouri, Sina Mohammad Hosseini
Zəncan: Safiye Qarabaghi, Mehdi Dadgar / Karaj: Sarina Esmaeilzadeh /Tehran: Meysam Beheshti / Sulduz (Naqade): Khalil Moradi, Bahram Jafari
