از سال ۱۹۹۰، روز جمهوری به عنوان یک جشن ملی در جمهوری آذربایجان جشن گرفته می شود.
برای اولین بار در ۳۰ سال گذشته، روز جمهوری، یکی از اعیاد ملی آذربایجان، در سرزمین های آزاد شده نیز جشن گرفته می شود.
در نتیجه انقلاب فوریه در روسیه در سال ۱۹۱۷، امپراتوری تزاری سرنگون شد و جنبش ملی مردمان تحت ستم تزاری در این امپراتوری آغاز شد. در ۲۸ مه ۱۹۱۸، جمهوری دموکراتیک آذربایجان (۱۹۱۸-۱۹۲۰)، اولین دولت سکولار دموکراتیک در شرق مسلمان تاسیس شد. این جمهوری به عنوان اولین تجربه دولت مدرن آذربایجانی، در حافظه تاریخی آذربایجانیان اثر گذاشت.
جمهوری دموکراتیک آذربایجان که توسط محمدامین رسول زاده تاسیس شد، اولین جمهوری پارلمانی در جهان تورک و اسلامی و اولین نمونه از یک کشور دموکراتیک، قانونی و سکولار بود.
اولین رئیس دولت موقت آذربایجان فتحعلی خان خویسکی بود. شورای ملی پس از ۱۰ روز کار در تفلیس به گنجه منتقل شد. در سپتامبر ۱۹۱۸، با کمک ارتش عثمانی، پس از آزادی باکو از نیروهای داشناک-روس، دولت ملی از گنجه به باکو منتقل شد.
جمهوری مستقل آذربایجان در عمر کوتاه خود به موفقیت ها و پیروزی های بزرگی دست یافت. برای اولین بار در این جمهوری، حق رأی زنان به رسمیت شناخته شد و برابری جنسیتی تضمین شد.
همچنین، ارتش ملی، پول ملی، دموکراتیک سازی، بانکداری ملی، انتخابات آزاد، روابط بین الملل و به رسمیت شناخته شدن استقلال آذربایجان از سوی جامعه جهانی، تامین یکپارچگی جمهوری آذربایجان، اصلاحات اقتصادی و غیره، توسط جمهوری مستقل آذربایجان تامین شد.
اولین دولتی که رسما جمهوری دموکراتیک آذربایجان را به رسمیت شناخت، امپراتوری عثمانی بود (۴ ژوئن ۱۹۱۸).
در ۹ نوامبر ۱۹۱۸، به پیشنهاد محمد امین رسول زاده، پرچم سه رنگ جمهوری دموکراتیک آذربایجان به تصویب رسید. تا آن زمان، پرچم جمهوری دموکراتیک آذربایجان به رنگ قرمز بود.
جمهوری دموکراتیک آذربایجان در یک فضای سیاسی – اجتماعی متشنج و پیچیده تنها توانست در مدت ۲۳ ماه فعالیت کند.
جمهوری مستقل آذربایجان قبل از دومین سالگردش مورد حمله بلشویک ها قرار گرفت و به طور موقت سرنگون شد. اتحاد جماهیر شوروی، آذربایجان را به زور ضمیمه کرد. اندیشه استقلال علی رغم سرنگونی توسط بلشویک ها، شکست نخورد و با فروپاشی امپراتوری شوروی در سال ۱۹۹۱، آذربایجان استقلال خود را دوباره اعلام کرد.
