شامگاه شنبه ۸بهمن۱۴۰۱، شهر خوی برای چندمین بار در یک هفته اخیر به‌شدت لرزید. مرکز لرزه‌نگاری دانشگاه تهران شدت زلزله را ۵.۹ ریشتر، در عمق هفت کیلومتری زمین و در غرب شهر خوی ثبت کرد. این زلزله که خسارت‌های گسترده‌ای را در این شهر و روستاهای اطراف آن ایجاده کرد، درحالی به وقوع پیوست که خسارت‌های ناشی زمین‌لرزه‌های قبلی ترمیم نشده بود.
به‌رغم گذشت یک روز از زمان وقوع زمین‌لرزه در خوی، کماکان امدادرسانی در این شهرستان دچار اختلال است و بسیاری از آسیب‌دیدگان تحت درمان قرار نگرفته‌اند، بیمارستان‌های شهرستان مملو از زخمی‌شدگانی است که روند درمان آنها آغاز نشده و بسیاری از مردم هنوز مواد غذایی، چادر و لوازم گرمایشی دریافت نکرده‌اند.
به گفته یکی از فعالان مدنی اهل خوی به صفحه مذکور، امدادرسانی در این شهرستان به کندی انجام می‌شود و مسئولان این شهرستان توان مدیریت بحران را ندارند. این فعال مدنی می‌گوید: «بیشترین خسارت ناشی از زلزله در مناطق روستایی شهرستان خوی ایجاده شده درحالی‌که هنوز نیروهای امدادی به تعدادی از این روستاها اعزام نشده‌اند. در شهر خوی نان کم‌یاب شده و سوخت کافی برای خودروها و وسایل گرمایشی موجود نیست. در هر گوشه شهر صف‌های طولانی شهروندان در مقابل پمپ‌بنزین‌ها وجود دارد و محوطه انبار هلال احمر شهرستان خوی مملو از شهروندانی است که برای دریافت چادر، مواد غذایی و دیگر امکانات تجمع کرده‌اند.»
گزارش‌ها از شهر خوی حاکی از آن است که همزمان با کمبود نیروهای امدادی در شهر، به‌دلیل حضور گسترده ماموران امنیتی، سپاه و بسیج، چهره شهر نظامی-امنیتی شده است.
روز گذشته نیز بلافاصله پس از وقوع زلزله هر چند مسئولان هلال احمر، مقام‌های استانداری آذربایجان غربی، سخنگوی اورژانش کشور و سایر مقام‌های مسئول در مصاحبه‌های خود با رسانه‌ها اقدام به اطلاع‌رسانی درباره خسارت‌های ناشی از این زلزله کردند، با این حال اکنون به دلیل ناتوانی دولت در تامین مایحتاج زلزله‌زدگان و مشکلات متعدد در روند امدادرسانی، اطلاع‌رسانی نیز با مداخله نهادهای امنیتی دچار اختلال شده و آمار دقیق خسارت‌ها، جان‌باختگان و زخمی‌شدگان این زلزله، اعلام نمی‌شود.
روز گذشته و ساعتی پس از وقوع زلزله ۵.۹ ریشتر خوی، خبرگزاری ایلنا به نقل از محمدصادق معتمدیان نوشت: «در زلزله خوی ۴۴۰ نفر مصدوم و ۷ نفر فوت شدند.» این خبر ساعتی بعد از درگاه‌های این رسانه حذف و تعداد کشته شدگان به سه تن کاهش یافت. اکنون آخرین خبر رسمی درباره خسارت‌های انسانی در این زمین‌لرزه از سوی سخنگوی اورژانس کشور عنوان شده است. این مقام اورژانش ایران بدون اشاره به تعداد کشته‌شدگان این زمین‌لرزه به خبرگزاری تسنیم گفته است: «تاکنون ۹۷۳ مصدوم زلزله خوی به بیمارستان‌ها و مراکز درمانی استان آذربایجان غربی مراجعه کرده‌اند که مراجعه ۸۵۸ نفر از آنان به بیمارستان شهرستان خوی و مابقی به بیمارستان‌های شهرستان‌های سلماس و چایپاره بوده است. ۱۰ مصدوم زلزله خوی جراحی اورژانسی داشته و ۲۴ نفر نیز در بخش‌های مراقبت‌های ویژه بستری شده‌اند.»
جامعه مدنی آذربایجان با تکیه بر تجربه تاریخی خود از تبعیض حکومت‌های ایران و ناامیدی از کمک‌های دولتی، ساعتی پس از وقوع زلزله در خوی، کمپین‌هایی را در نقاط مختلف از تهران تا تبریز آغاز کرده است. در تهران شماری از فعالان مدنی تورک با اعلام آدرس‌هایی اعلام کردند که آماده دریافت کمک‌های غیرنقدی برای رساندن آن به شهرستان خوی هستند، در اردبیل فعالان مدنی این شهر کمپین‌های متعددی را برای جمع‌آوری کمک‌های نقدی و غیرنقدی مردم آغاز کرده‌اند و گروه‌های طرفداری تیم تراکتور آذربایجان نیز در اطلاعیه‌ای اعلام کرده‌اند که روز چهارشنبه به‌جای حضور در ورزشگاه برای دیدن بازی تیم محبوب خود، هزینه‌های ایاب و ذهاب خود را جمع‌آوری و در اختیار کانون هوادارن تراکتور در خوی قرار خواهند داد تا مستقیما به دست آسیب‌دیدگان در این شهر برسد، در تبریز، اردبیل، زنجان، ارومیه،رشت، سلماس، کرج و بسیاری از شهرهای دیگر نیز فعالان مدنی و گروه‌های مردم نهاد کمپین‌های جمع‌آوری کمک‌های مردمی برای کمک به زلزله‌زدگان شهرستان خوی و سلماس آغاز کرده‌اند.
تبعیض نظام‌مند نسبت به آذربایجان از سوی حکومت مرکزی ایران، اصلی‌ترین دلیل توسعه نیافتگی و ضعف ساختارهای فیزیکی در این سرزمین مدنیت‌ها است؛ ضعف ساختارها باعث شده است که زمین‌لرزه‌های اخیر شدت خسارات در خوی را تشدید کند. بسیاری از خانه‌های شهروندان در این شهر و روستاهای اطراف آسیب جدی دیده است و دیگر امنیت کافی برای سکونت را ندارد. سرمای شدید و امدادرسانی ناکافی نیز تحمل وضعیت بغرنج کنونی را برای شهروندان شهرستان خوی سخت‌تر کرده است.
اکنون زلزله‌زدگان خوی نیازمند کمک‌های فوری از سوی آذربایجانی‌های سراسر جهان هستند. لباس گرم، وسایل گرمایشی، مواد غذایی و لوازم بهداشتی برای زنان اولویت نخستین کمک‌های ارسالی برای مردم خوی است و در مرحله بعد کانکس و کمک‌های نقدی از سراسر جهان برای بازسازی خانه‌های مردم زلزله‌زده ضروری است.
