فرمانده نیروی زمینی ارتش ایران طی اظهاراتی حمایت تلویحی خود را از ارمنستان در مقابل جمهوری آذربایجان اعلام کرد و گفت، کشورش اجازه تغییر مرزهای یک کشور ضعیف را نمی‌دهد.
کیومرث حیدری، فرمانده نیروی زمینی ارتش ایران روز جمعه ۹ مهر، همزمان با آغاز مانور موسوم به «فاتحان خیبر» گفت: «جمهوری اسلامی ایران کاملا نسبت به تغییرات مرزهای رسمی کشورها در این منطقه حساس است و آن را قابل قبول نمی‌داند.»
حیدری گفت: «همه مرزهای قانونی باید حفظ شود و ضعف احتمالی یک کشور در حفظ مرزهای خود دلیل نمی‌شود که کشور دیگری با کمک بیگانه، مرزها را به هم بریزد و جمهوری اسلامی ایران اجازه این کار را نمی‌دهد.»
این فرمانده ارتش ایران با تکرار شایعات پخش شده در جریان جنگ دوم قره باغ مبنی بر وجود جنگجویانی از سوریه در صف ارتش آذربایجان، گفت: «در کنار این موضوعات هنوز برای جمهوری اسلامی ایران خروج نیروهای تروریستی که از سوریه به این منطقه آمده‌اند محرز نشده و جمهوری اسلامی ایران از این بابت حساس است.»
تکرار این ادعا از سوی حیدری پس از گذشت چندین ماه از تاریخ استفاده این شایعه در حالی صورت می‌گیرد که هیچ گونه سند و مدرکی نه از سوی ایران و نه از سوی مقامات ارمنستان برای اثبات این ادعا منتشر نشد.
در مقابل، هم رسانه‌های ارمنی و هم رسانه‌های بین‌المللی گزارشات مستندی از حضور شبه‌نظامیان ارمنی و پ‌ک‌ک از سوریه، عراق، یونان، آمریکا و ایران در صف ارتش ارمنستان منتشر کردند.
فرمانده نیروی زمینی ارتش ایران همچنین با ابراز عصبانیت از حمایت اسراییل از آذربایجان در جنگ دوم قره باغ و همکاری‌های اقتصادی دو کشور، به ویژه حضور شرکت‌های اسراییلی در روند بازسازی قره باغ، اظهار داشت: «در این منطقه ما یک عنصر ناخوانده و برهم زننده امنیت را داریم که از جای دیگر آمده و آن رژیم نامشروع صهیونیستی است و از موقعی که این رژیم آمده، حساسیت ما به این مرز افزایش یافته، فعالیت آنها در اینجا کاملا در رصد ما است.»
روابط ایران با جمهوری آذربایجان پس از بازپس‌گیری مناطق اشغالی قره‌باغ از ارمنستان و پس از ارسال کامیون‌های ایرانی به قره‌باغ، انجام مانورهای نظامی در نزدیکی مرز با آذربایجان و تامین مواد غذایی، سوخت و اسلحه به ارمنستان در طول جنگ اخیر این کشور با آذربایجان به مرحله تنش می‌رسد.
چندین تحول از زمان پیروزی جمهوری آذربایجان در آزادسازی قره‌باغ از اشغال ارمنستان اتفاق افتاده که نشان از روابط شکرآب ایران و همسایه‌های تورک شمالی‌اش دارد.
الهام علی اف رئیس جمهور آذربایجان به مناسبت سالگرد آزادسازی مناطق اشغال شده قره باغ با حبرگزاری آناتولوی ترکیه مصاحبه‌ای کرده که نشان از وجود اختلافات جدی میان ایران و آذربایجان دارد.
علی‌رغم اینکه علی‌اف در آن مصاحبه با زبانی دیپلماتیک و محترمانه از ایران انتقاد می‌کند، واکنش‌های مقامات ایران بیشتر ماهیت تهاجمی و غیر دیپلماتیک دارد.
الهام علی‌اف، رئیس جمهور آذربایجان با بیان اینکه کشورش از طریق ماهواره ها و هواپیماهای بدون سرنشین ورود کامیون های ایرانی به قره باغ را زیر نظر گرفته است، گفت: “این اولین بار نیست که کامیون های ایرانی به صورت غیرقانونی وارد منطقه می شوند”.
علی اف اظهار داشت که علی رغم ابراز ناخرسندی باکو از طرف ایرانی، “این موضوع ادامه یافت” و افزود که ایران با چسباندن پلاک‌های ارمنی بر روی کامیون ها به دنبال وانمود کردن این بود که آنها متعلق به ارمنستان بودند.
علی اف ادامه داد: “رفتار و اقدامات آذربایجان مبتنی بر روابط دوستانه بود، زیرا اولین بار هشدار شفاهی دادیم، بار دوم با احضار سفیر ایران در باکو اعتراض رسمی کردیم و بار سوم پست‌های بازرسی، مرزبانی، گمرک و پلیس مستقر کردیم که منجر به توقف کامیون هایی که از ایران وارد می شوند، شد.”
علی اف همچنین به تمرینات نظامی اخیر ایران که در نزدیکی مرزهای آذربایجان انجام داده اشاره کرد و آنها را “شگفت انگیز” توصیف کرد، زیرا در سی سال گذشته چنین رزمایش هایی وجود نداشته است.
رئیس جمهور آذربایجان گفت: “در مورد تمرینات نظامی نزدیک مرزهای ما، این یک رویداد بسیار شگفت آور است. زیرا در طول ۳۰ سال استقلال چنین رویدادهایی رخ نداد. اول از همه، باید بگویم که هر کشوری می تواند هرگونه آموزش نظامی را در خاک خود انجام دهد. این حق حاکمیت اوست. هیچ کس نمی تواند چیزی در مورد آن بگوید. اما وقتی آن را به مرور تحلیل می کنیم، می بینیم که چنین چیزی هرگز اتفاق نیفتاده است. چرا اکنون و چرا در مرزهای ما؟ این سوالات را نه من، بلکه جامعه آذربایجان می پرسند. این سوال را «آذربایجانی های سراسر جهان» می پرسند.”
از سوی دیگر، سعید خطیب‌زاده، سخنگوی وزارت امور خارجه ایران اعلام کرد: “در حالیکه روابط خوب و محترمانه‌‌ای بین دو کشور وجود دارد و مسیرهای معمول ارتباطات بین دو طرف در بالاترین سطح وجود دارد، بیان آن به این شیوه مایه تعجب است.”
وی افزود: “جمهوری اسلامی ایران همواره مخالفت خود با هرگونه اشغال سرزمینی را اعلام داشته و بر لزوم احترام به تمامیت ارضی کشورها و مرزهای شناخته شده بین المللی تاکید کرده است.”
خطیب‌زاده افزود: “مانور انجام شده از سوی کشورمان در مناطق مرزی شمال‌غرب، یک موضوع حاکمیتی است و برای آرامش و ثبات کل منطقه انجام می شود. البته روشن است که جمهوری اسلامی ایران، حضور هر چند نمایشی رژیم صهیونیستی در نزدیکی مرزهای خود را تحمل نخواهد کرد و در این رابطه هر اقدامی را که برای امنیت ملی خود لازم بداند انجام خواهد داد.”
