علی مطهری، نماینده پیشین مجلس ایران، امروز جمعه ۲۰ تیرماه با انتشار مطلبی در حساب کاربری خود در توئیتر با اشاره به قرارداد ۲۵ ساله ایران و چین نوشت:
«گذشته از محتوای سند همکاری ۲۵ ساله ایران و چین، باید قبل از امضای آن، تکلیف دو میلیون مسلمان چینی که در اردوگاههای اجباری برای دست کشیدن از دین و فرهنگ خود شکنجه میشوند و مساجدشان تخریب شده، روشن شود.»
آقای مطهری چندی پیش نیز در توئیتی در اعتراض به واکنش سفیر چین به اظهارات کیانوش جهانپور، سخنگوی پیشین وزارت بهداشت ایران که گفته بود دادههای چین در مورد ویروس کرونا قابل اعتماد نیست، گفته بود: «متأسفانه نیاز اقتصادی ما به چین باعث شده که درباره ظلم عظیم دولت چین به مسلمانان این کشور نیز سکوت کنیم.»
این نماینده پیشین مجلس ایران در ادامه تصریح کرده بود: «قرار نبود مبارزه ما با آمریکا منجر به وابستگی به چین شود.»
علی مطهری از معدود سیاستمداران ایرانی است که از «ظلم بزرگ» چین به مسلمانان و اقلیتهای اتنیکی این کشور سخن گفته و از سکوت مقامات تهران در قبال آن انتقاد کرده است.
در اظهاراتی جداگانه صادق زیباکلام، استاد دانشگاه تهران و از طرفداران بهشدت مرکزگرای اصلاحطلب نوشت: «دلیل اصلی حساسیت و مخالفت بسیاری از ایرانیان با توافق با چین باز میگردد به بی اعتمادی به پکن.»
آقای زیباکلام سپس افزوده است که همین بی اعتمادی نسبت به روس ها نیز در بین ایرانیان وجود دارد و «برخلاف بسیاری از مسئولان [جمهوری اسلامی] که مرید و سرسپردۀ روس ها و چینی ها شده اند» ایرانیان به گفتۀ او «تحصیلکرده تر»، «نه به چین و نه به روسیه اعتمادی دارند.»
این در حالیست که ایالات متحده روز پنجشنبه، ۱۹ تیرماه از اعمال تحریمهایی بر علیه چند مسئول بلند پایه چین به دلیل دست داشتن در پرونده «نقض فاحش حقوق بشر» مرتبط با سرکوب اقلیت مسلمان اویغور در این کشور خبر داد.
وزارت خزانهداری و امور خارجه آمریکا با انتشار بیانیههایی جداگانه ضمن اعلام این خبر تصریح کردند که تحریمها مسئولانی را هدف قرار داده که با موارد گسترده نقض حقوق ایغورها در ارتباط بودهاند.
در بیانیه وزارت خارجه آمریکا تاکید شده که سه مسئول چینی و خانوادههایشان به دلیل «سوء استفاده آشکار و نظاممند» در برخورد با اقلیت اویغور و دیگر اقلیتهای ساکن در این کشور، از دریافت روادید و مجوز ورود به خاک ایالات متحده منع شدهاند.
این تحریم ها منافع مالی چن کوانگو، رئیس حزب کمونیست منطقه، و سه مقام دیگر در آمریکا را هدف می گیرد.