بر اساس فایل صوتی منتشر شده از مصاحبه چند ماه پیش (اسفند ۹۹) محمدجواد ظریف، وزیر خارجه ایران، او با اشاره به دخالت‌های قاسم سلیمانی، فرمانده سابق سپاه قدس، در تصمیم‌گیری‌های سیاست خارجی می‌گوید با فشارهای او دیپلماسی را فدای جنگ کردم.
فایل صوتی اظهارات ظریف بخشی از یک مصاحبه ۳ ساعته با سعید لیلاز، اقتصاددان حامی دولت روحانی است که ظاهرا قرار بوده پس از پایان کار دولت حسن روحانی منتشر شود.
ساعاتی پس از انتشار این فایل صوتی، سعید خطیب‌زاده، سخنگوی وزارت خارجه ایران این مصاحبه را مخدوش و تقطیع شده خواند و گفت: «این گفت‌وگو صرفا برای ثبت در حافظه سازمانی دولت تدبیر و امید ضبط شده بوده و قرار به انتشار آن نبوده است».
او افزود: «در صورت موافقت نهادهای مسئول، کل این گفت‌وگوی هفت ساعته منتشر خواهد شد.»
محمدجواد ظریف در این مصاحبه بارها از سعید لیلاز می‌خواهد بخش‌هایی از اظهاراتش را منتشر نکند.
وزیر امور خارجه جمهوری اسلامی درباره تحمیل سیاست‌های سپاه پاسداران به وزارت خارجه، استراتژی جمهوری اسلامی را «جنگ سرد» خواند و گفت: «من دیپلماسی را بیشتر برای میدان [جنگ] هزینه کردم، تا میدان برای دیپلماسی هزینه شده باشد.»
ظریف از کلمه «میدان» به سیاست‌های جنگی و نظامی و دخالت مقام‌های امنیتی در دیپلماسی و نهادهای جمهوری اسلامی تعبیر می‌کند.
او می‌گوید: «تقریبا هر بار که من برای مذاکره رفتم، این سلیمانی بود که می‌گفت من می‌خواهم که این خاصیت را بگیرید، این نکته را بگیرید».
ظریف همچنین می‌گوید: «من می‌رفتم برای موفقیت کار میدانی مذاکره می‌کردم. اما اینکه من به ایشان بگویم شما مثلا از هواپیمای ایران ایر در خط تهران- سوریه استفاده نکن ایشان [قاسم سلیمانی] زیر بار نمی‌رفت. لذا دیپلماسی هزینه میدان شد اما هیچ وقت میدان هزینه دیپلماسی نشد.»
در بخشی از این مصاحبه ظریف با اشاره به کارشکنی روس‌ها درباره برجام می‌گوید: «هدف روس‌ها این بود که توافق هسته‌ای انجام نشود”. به گفته آقای ظریف “آنها وقتی دیدند ما داریم به توافق می‌رسیم شروع کردند به ایجاد مانع.»
او حمله به سفارت عربستان در تهران و سفر قاسم سلیمانی به مسکو را از جمله سنگ‌اندازی‌های گروه اقلیت بر سر راه برجام عنوان کرد.
ظریف به صراحت گفته است که سفر سلیمانی بدون نظارت وزارت خارجه ایران و «با اراده روسیه» با هدف «نابودی دستاوردهای وزارت خارجه» انجام گرفت.
به گفته وزیر خارجه ایران، پس از رفع تحریم هواپیمایی ملی ایران از سوی آمریکا، «جان کری، وزیر خارجه وقت ایالات متحده، در خرداد ۱۳۹۵ به او تذکر داد که پروازها از ایران به سوریه شش برابر شده است».
ظریف مدعی شده که رئیس‌جمهوری و وزیر راه از این موضوع بی‌خبر بودند و در ادامه پیگیری‌ها، رئیس هواپیمایی ملی ایران تایید کرد که «فشار حاج قاسم» موجب پروازهای هما علاوه بر خط هوایی ماهان شده بود.
به گفته او، وقتی در دیدار بعدی با سلیمانی از او خواست که به جای هما با ماهان پروازها انجام شود، سلیمانی به او پاسخ داد: «هما امن‌تر است».
وزیر امور خارجه درباره برعکس بودن جایگاه نظامیان و دیپلماسی در ایران و ضرورت سپردن مسائل به دیپلمات‌ها گفت: «برای نظام میدان اولویت داشت.»
او درباره دوسویه نبودن رابطه جنگ و دیپلماسی در سیاست‌های حکومت ایران اشاره کرد: «ما بعد از برجام برای اینکه بتوانیم کار میدانی [نظامی] خود را پیش ببریم، بسیار هزینه کردیم.»
وزیر خارجه ایران می‌گوید: «آمریکا زودتر از من خبر حمله به عین‌الاسد را شنید. دو نفر از نیروی قدس ۴۵ دقیقه قبل از حمله به پایگاه عین‌الاسد، پیش نخست‌وزیر عراق رفتند و گفتند که ما به زودی به یک پایگاه آمریکا در عراق شلیک می‌کنیم».
ظریف در بخش دیگری از سخنان خود در مورد سرنگونی هواپیمای اوکراینی توسط یگان موشکی سپاه پاسداران در بامداد ۱۸ دی سال ۹۸ و همزمان با حمله به عین‌الاسد گفت: «چهارشنبه صبح هواپیمای اوکراینی را زدند. من ظهر جمعه رفتم جلسه ویژه‌ای که دبیرخانه شورای عالی امنیت ملی برگزار کرد. عرض کردم دنیا می‌گوید به هواپیما موشک خورده است. اگر واقعا موشک خورده است بگویید ببینیم ما چطور می‌توانیم آن را علاج کنیم. خدا شاهد است، آن‌گونه با من برخورد کردند که انگار من کفر ابلیس گفتم. گفتند نه، یعنی چه. برو، برو توئیت بزن و تکذیب کن. در حالی که صبح پنجشنبه آقایان می‌دانستند موشک خورده است یا بعدازظهر چهارشنبه».
جواد ظریف با اشاره به سیاست‌های نادرست دوران محمود احمدی‌نژاد، گفت با تصویب اولین قطعنامه و بیرون راندن ایران از بازار جهانی نفت، «دنیا دید که به نفت ایران نیازی ندارد» و کماکان هم وضع به همان منوال است.
او تاکید کرد که بخش قابل توجهی از جامعه ایران هوادار تفکر آقایان متکی و احمدی‌نژاد هستند و به «میدان» بیش از دیپلماسی باور دارند.
