مقالات

نگاهی بر مقام زن در فرهنگ ملل تورک و آذربایجان به بهانه ۲۵ نوامبر روز جهانی مبارزه با خشونت علیه زنان

در تاریخ معاصر تورکان و آذربایجان نیز، زنان بی تردید از جایگاه ویژه ای برخوردار اند و زینب پاشا نمونه بارز آزادی عمل و بیان در میان زنان تورک و آذربایجان است.

زن، درمیان ملل تورک همواره از شأن و منزلت بالایی برخوردار بوده و تاریخ گواه بر این امر است که حقوق و آزادی بیان و عملی که برای زن در فرهنگ ملل تورک وجود داشته ، زمینه ساز پیشرفت زنان تورک در طول تاریخ و در تمامی عرصه های اجتماعی و سیاسی بوده است و بر خلاف سایر اقوام باستانی و سروده هایی همچون شاهنامه، در فولکلور شفاهی تورکان و همچنین کتاب باستانی ده ده قورقود در مواجهه با نیایش های سلاطین شاهد ارزش والای دختر و زن می باشیم و داستان مشهور کوراوغلو یکی دیگر از ادله اثبات این ادعاست .

در تاریخ معاصر تورکان و آذربایجان نیز، زنان بی تردید از جایگاه ویژه ای برخوردار اند و زینب پاشا نمونه بارز آزادی عمل و بیان در میان زنان تورک و آذربایجان است به گونه ای که در جریان قحطی سال ۱۳۳۶ در تبریز این زن وارد صحنه شد و رهبری زنان تبریز را بر عهده گرفت و با تشکیل گروه هایی از زنان و حمله به انبار محتکران به دنبال کاهش رنج حاصل از قحطی برای مردم بود .

واژه تورکی خانیم – (xanım) نیز گواه روشن دیگریست بر شأن و منزلت زن در میان ملل تورک.

این واژه که در فرهنگ و تمدن ملل تورک دارای قدمت بسیار بالایی است، متشکل از دو قسمت ( خان ) و ( یم – ایم ) بوده و ( خان ) به معنای بزرگ و والا مقام و پسوند ( یم ) نوعی پسوند مالکیت در زبان تورکیست و این واژه اصیل در زبان تورکی به معنای ( خان من و بزرگ من ) می باشد که نظیر آن را در واژه های ( جانیم : جان من ) و ( باغریم : قلب من ) می بینیم .

امروزه نیز با وجود فشار ها و محدودیت هایی که برای زنان در این محدوده از جغرافیای سیاسی وجود دارد، زنان آذربایجان همواره یکی از ستون های اصلی تمامی حرکت های مدنی، سیاسی و اجتماعی آذربایجان بوده اند و دوشادوش مردان در راستای اهداف گروهی قدم برداشته و حتی در برخی از موارد از مردان نیز پیشی گرفته اند و این امر نشان دهنده عدم وجود برتری میان زن و مرد در فرهنگ تورکان و آذربایجان است.

محمد عینی ۹۹/۹/۵

نوشته های مشابه

دیدگاهتان را بنویسید

دکمه بازگشت به بالا