“حزب داشناکسیون بدون قید و شرط به روسیه وابسته بود و بعد از سرنگونی تزارها به خدمت امپریالیستهای غربی یعنی انگلیس، فرانسه و آمریکا درآمدند.
آنها دچار توهم ارمنستان بزرگ شده بودند و در راه رسیدن به این هدف با هر دولتی که مخالف ترکیه بود متحد شده و بر علیه ترکیه جنگیدند…
آنها در واقع از قدرت واقعی تورکها بیخبر بودند و تصور میکردند که شکست عثمانی در جنگ به معنای پایان کار تورکهاست و آنها دیگر قادر به دفاع از خود نیستند….
آنها سلاحهای خود را زمین انداخته و در دهات پراکنده شدند، تورکهایی که پیشروی میکردند فقط بر علیه سربازان ما جنگیدند….
آنها بر خلاف ما، جنگ را به میان غیر نظامیان نکشاندند، سربازان تورک دیسیپلین خوبی داشتن…
بنابراین قتل عامی صورت نگرفت….”
اینها بخشی از کتاب ” دیگر کاری از دست داشناک ساخته نیست” نوشتهی هووانس کاچوزنونی است، کاچوزنونی اولین نخست وزیر جمهوری ارمنستان از جولای ۱۹۱۸ تا آگوست ۱۹۱۹ و از بنیانگزاران و رهبران اصلی و مهمترین شخصیت حزب داشناکسیون بود، که بعدها کتابش به دلیل افشای تاریخی، در ارمنستان ممنوع گشت.
سندهای تاریخی بسیاری (حتی در خود ارمنستان و روسیه) مبنی بر دروغین بودن ادعای نسل کشی ارامنه وجود دارد، به طوری که حتی دولت ارمنستان پیشنهاد دولت ترکیه مبنی بر تشکیل کمیسیون مشترک تاریخ، متشکل از متخصصین بینالمللی برای بررسی همه جانبه ادعای آنها با مراجعه به آرشیوهای عثمانی، روسی، ارمنی و… را در سال ۲۰۰۵ رد میکند.
در حقیقت رهبران ارامنه هیچوقت جسارت روبه رو شدن با واقعیتهای تاریخی را نداشتند، چه زمانی که خیال ارمنستان بزرگ را در سر میپروراند، چه زمانی که بازیچهی دولتهای غرب و روسیه شدند، چه زمانی که گمان میکردند جنگ جهانی اول به خاطر آنها رخ داده و چه اکنون که آذربایجان بعد از ۳۰ سال اراضی اشغالی قره باغ را با قدرت تمام از چنگشان درآوردهاست.
آنها به جای رو در رو شدن با حقایق، به لابی گری روی آوردهاند، اما حقانیت تاریخی به دروغ و لابیگری سر خم نمیکند، ضمن اینکه ارمنستان یک محکومیت تاریخی به نسلکشی تورکها در قفقاز و کشتار جیلولوق در آذربایجان غربی بدهکار است، باید حقانیت غصبیبودن سرزمینهای تحت حاکمیتش را نیز بپذیرد، بر کسی پوشیده نیست که زنگهزور، گویجه و حتی ایروان خاکهای تاریخی آذربایجاناند.
حقانیت تاریخی حتی با به رسمیت شناختن یا نشناختن یک قدرت سیاسی نیز تغییر نمیکند، جو بایدن با اینکه هنوزم از طرف نصف ملتش مشروعیت ندارد، برای خط و نشان کشیدن به ترکیه، ادعای دروغ ارامنه را به رسمیت میشناسد.
ظاهرا بایدن یادش رفتهاست، ریاست دولتی را بر عهده دارد که خاک و تاریخش با خونِ نسل کشی و کشتار آغشته است، تاریخِ بشریت نسل کشی میلیونی بومیان سرخ پوست آمریکا و جنایتهایی که بعد از آن در حق نوع بشر رخ داد را فراموش نخواهد کرد.
هادی حیدریراد