صبح روز ۲۹ فرودین ۱۴۰۲، یکی از رسانههای آذربایجانی، ویدئویی از اِلمانهای نصبشده در تبریز توسط شهرداری این شهر را منتشر کرد که با نمادهای هویتی و تاریخی تورکی-آذربایجانی تزئین شده بود؛ ویدئویی که پیشتر نیز توسط تعدادی انگشت شمار از کاربران آذربایجانی در شبکههای اجتماعی منتشر شده بود.
انتشار این ویدئو در صفحات اجتماعی این رسانه آذربایجانی، موجب بازنشر گستردهتر آن در صفحات اینستاگرام و کانالهای تلگرام شد. اولین واکنش انتقادی از سوی کاربری به نام «ص.ف» صورت گرفت که توجه چندانی جلب نکرد. یک روز بعد در اولین روز فرودین ۱۴۰۳ یکی از کارکنان موسسه ارمنی هور در ایران که خود را کارشناس مسائل قفقاز معرفی میکند، در واکنشی توهینآمیز نمادهای تورکی استفاده شده توسط شهرداری تبریز در تزئین المان تخممرغ را «مغولی» و لباس آذربایجانی را «لزگی جمهوری باکو» نامید و هویت تورکی-آذربایجانی را انحراف در سنتهای اصیل ایرانی معرفی کرد.
چند ساعت بعد و درحالی که حتی کاربران شبکههای اجتماعی با توهینهای کارمند موسسه ارمنی هور همراهی نکرده بودند، یک روزنامه اینترنتی فارسیزبان گزارشی بدون ذکر نام نویسنده منتشر کرد که عینا توییت کارمند موسسه هور را تکرار کرده بود! این یادداشت در ساعت ۲۳:۰۳ دقیقه روز چهارشنبه یک فرودین ۱۴۰۲ منتشر شد. این روزنامه اینترنتی به سردبیری یکی از فعالان رسانهای اصلاحطب، سابقه بارها انتشار اخبار و گزارشهای تورکستیزانه را دارد.
شامگاه اولین روز فرودین و تنها دو دقیقه پس از انتشار یادداشت توهینآمیز روزنامه اینترنتی فارسیزبان که همزمان با هجو هویت تورکی-آذربایجانی، به مقامهای شهرداری تبریز حمله کرده بود، یادداشتی با عنوان، سوژه و ادبیاتی مشابه، در یک کانال تلگرامی وابسته به اداره اطلاعات تبریز منتشر شد؛ یادادشتی که در آن مقامهای شهرداری تبریز «قومگرا» و هنرمند نقاش المانهای نوروزی تبریز «تجزیهطلب» معرفی شده بود.
این کانال تلگرامی امنیتی تنها ۳۹ دقیقه بعد دومین پست را درباره نقاش المانهای نوروزی تبریز و با ادبیاتی زنستیزانه منتشر کرد و روز بعد دوم فرودین، ۹ پست دیگر که همگی با ادبیاتی مشابه و تهدیدآمیز که تلاش میکرد زمینه را برای برخورد قضایی-امنیتی با این هنرمند فراهم کند، نشر داد. این کانال تلگرامی نیز مشابه کارمند موسسه هور و روزنامه اینترنتی مذکور، سابقهای طولانی در تورکستیزی و پروندهسازی برای فعالان مدنی آذربایجانی دارد.
در این روز و بلافاصله پس از انتشار پستهای کانال تلگرامی وابسته به اداره اطلاعات تبریز در ارتباط با المانهای نوروزی نصب شده توسط شهرداری این شهر، واکنشهای توهینآمیز کاربران سلطنتطلب آغاز شد؛ کاربرانی عمدتا با تعداد فالور چند ده هزار نفری که ادبیاتی کاملا مشابه با کانال تلگرامی اداره اطلاعات تبریز، روزنامه اینترنتی مورد اشاره و کارمند موسسه هور داشتند.
واکنش کاربران سلطنتطلب در شبکههای اجتماعی به زودی از مرز توهین به هویت تورکی-آذربایجانی فراتر رفت و به تهدید به حذف فیزیکی نقاش المانهای نوروزی تبریز و مقامهای شهرداری این شهر رسید. همزمان بهشکلی تاملبرانگیز پس از آغاز کمپین نفرتپراکنی علیه هویت تورکی-آذربایجانی در شبکههای اجتماعی، یک وبسایت خبری فعال در غرب آذربایجان که با مجوز وزارت ارشاد فعالیت میکند نیز نقشی فعال در این کمپین دیگرستیز ایفا کرد: وبسایتی که مدیرمسئول آن از از شهروندان کورد ساکن ارومیه و از نزدیکان ناجی شریفی زیندشتی (قاچاقچی مشهور مواد مخدر) است که بهصورت مستمر ادعاهای ارضی گروههای کوردی را در وبسایت و شبکههای اجتماعی رسانهاش بازنشر میکند!
در پی تهدیدها و فشارهای امنیتی، عصر روز دوم فرودین المانهای منقش به نمادهای فرهنگی تورکی-آذربایجانی از سطح شهر تبریز جمعآوری شد.
سوال بسیاری از کاربران آذربایجانی این است که چه رابطهای بین وزارت اطلاعات، موسسه هور، برخی از رسانههای فارسیزبان، سلطنتطلبان بهظاهر برانداز و مدعیان اراضی تاریخی آذربایجان وجود دارد؟ آیا تنها ستیز با هویت تورکی توانسته است این مجموعه را گرد هم آورد یا اساسا همگی از یک مرکز هدایت میشوند؟ چگونه میتوان رابطه مجموعهای که بارها بهویژه در جنگ دوم قاراباغ هماهنگی و همکاریشان مستند شده را انکار کرد؟!