«برایان هوک»، نماینده ویژه ایالات متحده آمریکا در امور ایران در مصاحبه‌ای که متن آن جمعه منتشر شده است گفته که دولت این کشور چندی پیش با دولت‌های اروپایی در خصوص مبادلات مجاز از طریق ساز و کار موسوم به «اینستکس» به تفاهم دست یافته است.
آقای هوک که در عربستان سعودی با شبکه تلویزیون العربیه مصاحبه می‌کرد در پاسخ به سوالی در خصوص اقدام اروپایی‌ها برای راه‌اندازی ساز و کار اینستکس با هدف ادعایی تسهیل مبادله با ایران گفت: «ما شاهد انجام هیچ معامله‌ای از طریق اینستکس یا ساز و کار ویژه‌ای که انگلیس، فرانسه و آلمان راه‌اندازی کرده‌اند نبوده‌ایم.»
وی اضافه کرد: «پیش‌بینی نمی‌کنیم که در هیچ مقطعی، از طریق این کانال فعالیتی که مشمول تحریم‌های آمریکا است انجام شود. ما به سه کشور اروپایی بسیار روشن گفته‌ایم که این کانال می‌تواند ساز و کاری برای تسهیل مبادلات غذا، دارو، دستگاه‌های پزشکی یا محصولات کشاورزی باشد، ولی نمی‌تواند مشمول فعالیت‌های قابل‌تحریم شود و فکر می‌کنم که مدتی پیش بر سر این به تفاهم دست پیدا کردیم.»
وی در ادامه گفت: «بنابراین، اروپایی‌ها این ساز و کار را برای تسهیل مبادلات کالاهای قانونی راه‌اندازی کرده‌اند.»
برایان هوک تصریح کرد: به این موضوع که ایران ساز و کار متناظر اینستکس را راه‌اندازی بکند هم شک دارد. وی گفت: «فکر نمی‌کنم ایران هیچ‌‌وقت ساز و کار متناظر آن را ایجاد کند، چون اگر اینکار را بخواهند انجام دهند به شفافیت نیاز خواهد داشت.»
«عبدالناصر همتی»، رئیس بانک مرکزی ایران هم چندی پیش در مصاحبه‌ای با یک رسانه آمریکایی گفت که ایران به این نتیجه رسیده که مشکل ساز و کار اینستکس این است که اروپایی‌ها برای برنامه‌هایشان به اجازه اروپا نیاز دارند.
همتی در مصاحبه با المانیتور درباره ساز و کار مالی اینستکس گفت: «من به این نتیجه رسیده‌ایم که مسئله به اینستکس و ساز و کار آن مربوط نیست. مسئله این است که اروپایی‌ها ظاهراً برای برنامه‌هایشان به اجازه آمریکا نیاز دارند.»
سه کشور اروپایی طرف برجام از ۱۱ بهمن‌ماه ساز و کاری به نام اینستکس INSTEX را برای تسهیل مبادلات تجاری با ایرن راه‌اندازی کرده‌اند.
