جمعیت (جغرافیای) ترکهای عراق ، ازمرز جمهوری ترکیه با عراق از حدود مرزی حکاری و سیرت شروع میشود.
در شمال شرقی شهر موصل ،( نقطه شمالی منطقه مسکونی ترکهای عراق ) شهر تلافر در بزرگترین استان عراق واقع شده است .
شهر تلافر یک شهر ترک بوده وجمعیت بالغ بر یک میلیون نفر راشامل میشود. خط جغرافیایی که از تلافر شروع شده و با در بر گرفتن موصل به سمت غرب و جنوب ادامه پیدا کرده و دیگر شهر ترک یعنی منطقه اربیل را نیز داخل این خط جا داده است. در جنوب اربیل شهرستان آلتین کپری و در امتداد جنوبی با فاصله ای مساوی بزرگترین شهر ترکهای عراق ، کرکوک واقع شده که این شهر در عین حال مرکز ترک عراق شمرده میشود . در اطراف شهر کرکوک مناطق مسکونی ترک نشین زیادی وجود دارد .وقتی به سمت جنوب کرکوک حرکت میکنیم ، از مناطق مسکونی ترکها، شهرستانهای بزرگ و مهمی مانند داکوک ( تاووک )، توزحورماتو، تازه حورماتو، کیفری و روستاهای بایات راکه از صدها روستا تشکیل یافته را خواهیم دید .
همچنین وقتی از شمال به سمت جنوب حرکت کنیم با چنین روستاهایی مدام برخوردمیکنیم .
در این خط جغرافیایی ، مناطق مسکونی که اکثریت ترک نشین هستند متشکل از تعداد زیادی بخش و صدها روستا تا 120 کیلو متری غرب بغداد ، وتا بخشهای دیگری بنام بیدار و مندلی کشانده شده است .
در دوران امپراتوری عثمانی ( تا سال 1918 ) استان موصل و کرکوک ،بصورت متصرفات مستقل اداره میشد . شهرستان اربیل به کرکوک و شهرستان هانکین نیز به بغداد وابسته وهریک مرکز فرماندهی نیروی زمینی بود . تا به امروز با عوض کردن شکل اداری مناطق مسکونی ترکهای عراق از سوی حکومت های بر سر کار آمده در عراق ، سعی بر خراب کردن شکل جغرافیایی منطقه داشته اند . تا سال 1957 ترکمن ها در استانهای کرکوک ، اربیل وموصل و شهرستان دیالا اسکان داشتند . در بغداد نیز حدودا جمعییتی مساوی با جمعیت شهرستان اربیل در حال زندگی بودند . بعد از سال 1976 ساختار اداری عراق عوض شد و استانهای جدیدی بوجود آمد ، تعداد استانها به 18 عدد رسید . این تعویضات صرفا بخاطر از هم پاشیدن مناطقی که ترک نشین ها در اکثریت بودند انجام شد .
دراین میان همانگونه که قبلا مشخص شده بود ،نام شهر اصلی ترکمن های عراق را از کرکوک به التمیم تغییر دادند . در اصل نام کرکوک از دوران قبل از میلاد مسیح بعنوان نام این مناطق مسکونی ، استعمال میشد که بعدها این اسم بر اثر گذشت زمان و بنا برتغییری که بخاطر لهجه و طرز تلفظ ساکنان این مناطق صورت گرفته بود ، بحالت امروزی در آمده ، این اسم در اثر گذشت زمان بصورت سمبلی برای ترکمن های عراق درآمد که بدین دلیل حکومت بغداد این اسم را عوض کرده بود . صدها روستای وابسته به استان کرکوک را به همراه اراضی زیر کشتشان ، از استان کرکوک جدا کرده و جزو مناطق استان دیگری اعلام کردند که با این عمل تعداد جمعیت استان کرکوک را کم کردند و همچنین با اضافه کردن روستاها و بخش های ترک به دیگر استانها ، استانهای ترک را بصورت اقلیت در آوردند . و نیز درراستای سیاست عربیزاسیون در کرکوک ودیگر شهرها و مناطق ترک نشین با کوچ دادن عرب های بدوی و کوردها به این مناطق ، بالاخص در کرکوک با اعمال این سیاست سعی بر آن دارند که از اکثریت جمعیت ترک کاسته وآنها را در اقلیت نشان دهند …
