قدرت های غربی روز دوشنبه ۳ خرداد پس از آن که بلاروس برای دستگیری یک روزنامه نگار مخالف با یک جنگنده، هواپیمای مسافربری را مجبور به فرود اضطراری کرد، آماده قطع ارتباطات هواپیمایی با این کشور شدند. اقدامی که یک مقام رسمی آن را “دزدی دریایی دولت” اعلام کرد.
در ویدئویی که به صورت آنلاین منتشر شده، رومان پروتاسویچ، ۲۶ ساله، وبلاگ نویس بازداشت شده بلاروسی، گفت که وی در بازداشتگاهی در مینسک نگهداری می شود، و تأیید کرد که سال گذشته در سازماندهی اعتراضات در پایتخت نقش داشته است.
این اظهارات بلافاصله توسط دوستان وی و پدرش، رد شد، چرا که به عقیده آنها وی تحت فشار این اعتراف را کرده است.
جو بایدن، رئیس جمهور ایالات متحده، روز دوشنبه بلاروس را به خاطر اقدامات خود محکوم کرد و گفت که از مشاوران خود خواسته است گزینه هایی را برای پاسخگویی به مسئولان بلاروسی ارائه دهند.
کاخ سفید گفت، جیک سالیوان، مشاور امنیت ملی ایالات متحده، روز دوشنبه در تماسی با سویتالانا تسیخانوفسکایا، رهبر مخالف بلاروس، گفت که ایالات متحده “از خواسته های مردم بلاروس برای دموکراسی، حقوق بشر و آزادی های اساسی پشتیبانی جدی می‌کند.”
بر اساس بیانیه مشترک، رهبران اتحادیه اروپا در بروکسل خواستار ممنوعیت پروازهای هواپیمایی بلاروس از حریم هوایی بلوک ۲۷ کشور شدند و از شرکت های هواپیمایی مستقر در اتحادیه اروپا خواستند که از پرواز بر فراز بلاروس جلوگیری کنند.
آنها همچنین توافق کردند که لیست افراد بلاروسی را که قبلاً آنها را تحریم کرده اند، گسترش دهند و از سازمان بین المللی هواپیمایی (ایکائو) خواستند که فورا تحقیق درباره بلاروس که هواپیمای «ریان ایر» را مجبور به فرود در مینسک با پرواز یونان – لیتوانی در روز یکشنبه کرد، مورد بررسی قرار دهد.
الكساندر دو كرو، نخست وزیر بلژیك پیش از نشست اتحادیه اروپا به خبرنگاران گفت: “این واكنش باید سریع و شدید باشد.”
سایمون كوونی، وزیر خارجه ایرلند، با استفاده از عباراتی كه مورد تأیید تعداد دیگری از كشورهای اتحادیه اروپا قرار گرفت، گفت: “این در واقع یك دزدی دریایی هواپیمایی بود كه توسط دولت حمایت می شد.”
اتحادیه اروپا و سایر کشورهای غربی نیز خواستار آزادی پروتاسویچ شدند.
رسانه های اجتماعی وی در تبعید، یکی از آخرین رسانه های مستقل باقیمانده برای اخبار درباره بلاروس پس از سرکوب گسترده مخالفان در سال گذشته بوده است. سوفیا ساپگا، دانشجوی ۲۳ ساله ای که با او سفر می کرد نیز بازداشت شد.
بریتانیا گفت که به شرکت های هواپیمایی این کشور دستور می دهد پروازهای خود را بر فراز بلاروس متوقف کنند و مجوز هوایی شرکت هواپیمایی ملی بلاروس، بلویا را به حالت تعلیق در می آورد. خبرگزاری هلند گزارش داد، شرکت هواپیمایی ایر فرانس کی‌ال‌ام، پروازها را به طور موقت متوقف می کند.
اتحادیه اروپا و ایالات متحده سال گذشته چندین دور تحریم مالی علیه مینسک اعمال کردند، اما هیچ تاثیری در رفتار الکساندر لوکاشنکو، رئیس جمهور مستبد این کشور، که پس از انتخابات جنجالی در برابر تظاهرات گسترده علیه حکومت خود مقاومت کرد، نداشت.
لوکاشنکو تقلب در انتخابات را انکار می کند. از زمان رای مناقشه برانگیز، هزاران نفر از مخالفان وی بازداشت شدند.
